19. De Zon
De altijd schijnende zon, die met haar licht en warmte leven op aarde mogelijk maakt, is al sinds de verre oudheid een symbool voor het goddelijke. Tarotkaart nummer 19 staat voor spirituele voltooiing, en vertelt ons hoe de mens de zon/het goddelijke in zichzelf kan verwezenlijken. De allereerste tarot decks maakten hiervoor gebruik van symboliek uit de alchemie.De Viconti-Sforza Tarot
Alle elementen op de Visconti-Sforza kaart (linksonder) verwijzen naar een spirituele wedergeboorte, als gevolg van een kundalini-ontwaken. De engelachtige figuur op een wolk in de lucht, staat voor de mens die zich heeft losgemaakt van de wereld, en het ego heeft afgelegd. De vleugels staan voor vergoddelijking van het aardse/materiële. Staan op één been verwijst naar de versmelting van de polaire energieën: het heilige huwelijk (2=1). De drie bergen staan voor de drie energiebanen die betrokken zijn bij een kundalini-ontwaken.
Door een intensief zuiverings- en helingsproces is deze mens teruggekeerd naar de pure, ongeschonden staat van een jong kind; in de alchemie Filius Philosophorum (Filosofenkind), of Infans Solaris (Zonnekind) genaamd.
Alchemistisch manuscript Rosarium Philosophorum (18e eeuw). Jezus maakt met zijn rechterhand het TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK: 2=1 (klik hier).
Zowel de halsketting van rood koraal als het rode lint verwijst naar de kundalini-energie. Rood is de kleur van (kundalini-)vuur en van het eerste chakra, de verblijfplaats van deze goddelijke energie vóór het ontwaken. De twee wapperende uiteinden van het lint staan voor de innerlijke dualiteit, die versmelt tot een goddelijke eenheid.
Een afgehakt hoofd is een universele metafoor voor het afleggen, of de dood, van het ego. De kleur rood van het hoofd verwijst in dit geval naar het Magnum Opus (voltooid spiritueel proces) van de alchemist. Voor het Magnum Opus wordt zowel de kleur rood als goud gebruikt. Op de illustratie linksonder uit het alchemistische werk Splendor Solis is het afgehakte hoofd goudkleurig.
Het witte, in stukken gehakte lichaam verwijst naar het zuiveringsproces dat de alchemist heeft doorgemaakt. Het GOUDEN HOOFD symboliseert dat hij zijn ego heeft afgelegd. De man met het ZWAARD (klik hier) staat voor het kundalini-proces zelf. De kleuren ZWART, WIT EN ROOD staan voor de drie alchemistische fasen: NIGREDO, ALBEDO EN RUBEDO (klik hier). De DRIE, van het hoofd afstaande, STRENGEN KRULLEND HAAR staan voor de drie energiebanen die betrokken zijn bij dit proces. (Splendor Solis, embleem 10, 1535).
Vóór de alchemist staat het FILIUS PHILOSOPHORUM, zijn wedergeboren zelf. Rechts een FENIKS, die herrijst uit zijn as, en links TWEE BOMEN die zijn samengegaan en VRUCHTEN dragen; een metafoor voor een voltooid kundalini-proces. (Testamentum Der Fraternitet Rosae et Aurae Crucis, begin 17e eeuw)
De alchemist vist ROOD KORAAL (de kundalini) uit het water (zijn onderbewuste). De BLAZENDE ENGEL (linksboven) moet ons vertellen dat het koraal staat voor iets goddelijks. (Atalanta Fugiens, 1617)
De laatste illustratie van het alchemistische manuscript Splendor Solis (1535). De RODE ZON die opkomt boven de stad staat voor voltooiing van het Grote Werk (Magnum Opus).
Het Filius Philosophorum (het KIND MET VLEUGELS) is het resultaat van het samengaan van KONING EN KONINGIN (de dualiteit) in de alchemist (de kolf). De DRIE BLOEMEN staan voor de drie energiebanen die betrokken zijn bij dit proces.
De ketting van ROOD KORAAL, die van het BEKKEN naar het HOOFD van het kindje Jezus loopt, is een (verhulde) verwijzing naar een kundalini-proces. Idem dito de doorzichtige SJAAL die Maria vast houdt. Maria maakt subtiel met beide handen het TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK: 2=1 (klik hier). Ook de GEKRUISTE BENEN (klik hier) van het kindje Jezus verwijzen naar het HEILIGE HUWELIJK. (Bernardo di Stefano Rosselli, circa 1500)
De Tarot van Marseille en familie
De Tarot van Marseille gebruikt andere elementen om hetzelfde te vertellen. Op de kaart van Francois Chosson (linksonder), zijn twee identieke jongens afgebeeld die elkaar aanraken. Dit symboliseert dat ze verbonden zijn. De twee jongens staan voor de dualiteit die versmelt tot een goddelijke eenheid in de spirituele aspirant. Tezamen staan ze voor de wedergeboren mens. De muur om de jongens heen moet ons vertellen dat het hier gaat om een innerlijke ervaring.
De rode streep om hun hals is de roodkoralen ketting van de Visconti-Sforza kaart (hierboven), die staat voor een kundalini-ontwaken. De verticale streep op het bovenlichaam van de jongens verwijst naar de wervelkolom. De jongen links raakt met zijn hand de jongen rechts aan op deze plek. Dit is een aanwijzing voor ons dat de werkende kracht de kundalini-energie is, die ook gesymboliseerd wordt door de vlammen die van de zon afkomen. Deze vlammen zien we ook op tarotkaart De Maan, waar ze verwijzen naar ‘neerdalende vuurtongen van de Heilige Geest (de kundalini)’.
Op de Italiaanse Piedmontese kaart (helemaal rechts), van ruim een eeuw later, staan beide jongens op één been. Ook dit element verwijst naar de (goddelijke) eenheid die ze samen vormen.
Vergelijkbare elementen vinden we ook terug op de onderstaande drie alchemistische emblemen uit dezelfde tijdsperiode, met (fases van) het Magnum Opus.
Op de bovenstaande tarotkaarten manifesteert de energie van de zon zich als licht en warmte (rechte en gebogen stralen). Op beide kaarten is het aantal rode en gele stralen precies acht. Dit is een verwijzing naar de Morgenster, die sinds oudsher een symbool is voor de kundalini-energie (zie ook tarotkaart De Ster). Deze symboliek is passend, want de zon van ons zonnestelsel is immers ook een ster!
Het KUNDALINI-VUUR zuivert de alchemist, en zijn innerlijke dualiteit versmelt tot een (goddelijke) eenheid. (Atalanta Fugiens, 1617)
De alchemist heeft het Magnum Opus voltooid. De DRIE BLOEMEN staan voor de drie energiebanen die bij het proces van kundalini-ontwaken zijn betrokken. Hij houdt zijn KNIEËN tegen elkaar. Dit symboliseert, net zoals TWEE VINGERS tegen elkaar, de (goddelijke) eenheid in zijn innerlijk. (Clavis Artis, 1738)
Het Magnum Opus in symbolen. Onder in de glazen kolf ligt de alchemist; hij wordt gezuiverd door (kundalini-)VUUR. Ook de waterdruppels om hem heen staan voor reiniging. De FENIKS boven hem is een symbool voor wedergeboorte. Boven de vogel zit het FILIUS PHILOSOPHORUM: de wedergeboren alchemist. De MAN EN VROUW, die verbonden zijn via een STOK (de WERVELKOLOM), staan voor het versmelten van de innerlijke dualiteit. (Illustratie uit Circle of the Gold and Rosicrucians)
Op de Tarot van Marseille-kaart van Jacques Viéville (rechts) zit het Filius Philosophorum, of Zonnekind, op een paard. Dit symboliseert het overwinnen van de emoties en dierlijke driften; een belangrijk aspect van het Magnum Opus, dat je zou kunnen zien als een onderdeel van het zuiveringsproces.
Het vaandel is een element dat overwinning uitdrukt. De twee verschillende kleuren van het vaandel verwijzen naar de versmelting van de dualiteit, net zoals het rode kruis op de achterhand van het paard. Op de kaart van Nicolas Bodet (rechtsonder), een afgeleide van Jacques Viéville, is het vaandel zelf voorzien van een kruis.
Zeker in die tijd werd een vaandel met kruis geassocieerd met de verrijzenis van Christus. Op het symbolische niveau gaat het Bijbelverhaal van Jezus die opstaat uit de dood over een spirituele wedergeboorte.
Lees meer over de symboliek in de Bijbel in mijn boek ‘Ecce Homo, de beeldtaal van de Bijbel’.
Het Filius Philosophorum, of ZONNEKING, zit op een STOKPAARD; symbool voor meesterschap over de emoties en dierlijke driften. De jongen draagt de VERRIJZENISVLAG van Christus, die staat voor de overwinning op de (spirituele) dood. De MUUR moet ons vertellen dat dat het hier gaat om een weergave van het innerlijk van de alchemist. Om de muur heen staan personificaties van de PLANETEN. Deze staan voor de ZEVEN CHAKRA’S die gezuiverd en geactiveerd zijn. De engel met Bijbel verwijst naar GODDELIJKE WIJSHEID = Sophia = de kundalini-energie. (Traité d’Astrologie, Johannes Hartlieb, circa 1540)
Door de eeuwen heen is er altijd een groep mensen geweest die wist dat de meeste Bijbelverhalen ook gelezen kunnen worden als symboliek, die ons wil vertellen hoe we het ‘Koninkrijk van God’ innerlijk kunnen verwezenlijken: door middel van een kundalini-ontwaken, net als Jezus. Kunstenaars hebben deze kennis, die inging tegen de leer van de kerk, verhuld gecommuniceerd in hun schilderijen. Hieronder drie voorbeelden waarbij een specifieke positionering (achter het hoofd) van de verrijzenisvlag is gebruikt om ons te vertellen dat in het hoofd van Jezus een versmelting van de dualiteit heeft plaatsgevonden.
Kunstenaar Bernardo Bitti (linksonder) heeft het zelfs gedurfd om af te wijken van de traditionele witte vlag met rood kruis, en heeft gekozen voor een tweekleurige vlag: rood en wit. Deze kleuren staan in de alchemie voor de dualiteit (rode koning en witte koningin), die versmelt tijdens het Magnum Opus.
De Oswald Wirth Tarot
Oswald Wirth (linksonder) heeft gekozen voor een jongen en een meisje in plaats van twee identieke jongens om de dualiteit in beelden uit te drukken. De kleur van hun lendendoek bevestigt dat ze voor de dualiteit staan: rood en blauw zijn de klassieke kleuren van respectievelijk het mannelijke en het vrouwelijke.
De twee concentrische cirkels in het gras zijn een element van het Rosenwald Tarot, een van de eerste gedrukte decks, waarvan alleen onvoltooide drukvellen bewaard zijn gebleven (midden-boven). Het symbool van de dubbele cirkel komt uit de alchemie en verwijst naar de versmelting van de dualiteit (twee cirkels). Hieronder vind je drie voorbeelden van alchemistische illustraties met een dubbele cirkel.
Een bevestiging van deze interpretatie krijgen we door de wijze waarop de voeten van de jongen en het meisje geplaatst zijn. Beide staan met één voet in de grote cirkel en met één voet in de kleinere cirkel.
De goddelijke eenheid wordt op deze kaart dus gesymboliseerd door zowel de jongen en het meisje die elkaar vasthouden, als de twee cirkels die elkaar overlappen.
De jongen en het meisje op de mozaïek van Château des Avenières (hierboven, rechts) zijn naakt. Dit benadrukt hun (seksuele) onschuld en roept associaties op met Adam en Eva voordat zij door God uit het paradijs werden weggestuurd. Een onderdeel van het proces van kundalini-ontwaken is de sublimatie (transformatie) van de seksuele energieën. Zie ook mijn artikelen ‘Van Aapmens tot Godmens‘ en ‘Tijdloosheid ervaren kost tijd‘.
Het meisje op de mozaïek van Château des Avenières heeft rossig haar met een lengte tot haar bekken. Dit verwijst naar het kundalini-vuur, dat stroomt van het bekken naar de kruin.
De ‘Steen der Filosofen’. De DUBBELE CIRKEL staat voor het ‘Ei der Filosofen’: één van de vele alchemistische metaforen voor Godsrealisatie. (De Tiende Sleutel, Basilius Valentinus, 1599)
Het Magnum Opus van de Alchemist. De PASSER, die op de GROTE en de KLEINE CIRKEL is geplaatst, verwijst naar de versmelting van beide. (Atalanta Fugiens, 1617)
Onder en rechts: verborgen alchemistische symboliek, waaronder een DUBBELE CIRKEL, in twee schilderijen van Maria Magdalena.
Lees meer over het spirituele proces van Maria in mijn boek ‘Maria Magdalena, auteur van het vierde evangelie’.
Beide vrouwen maken met hun hand HET TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK (2=1). De hand van Maria Magdalena ligt hierbij op een SPIEGEL die de vorm heeft van een DUBBELE CIRKEL. De vierkante LICHTREFLECTIE op de spiegel verwijst naar het adagium van de alchemist: ‘SQUARING THE CIRCLE’ (klik hier), een metafoor voor het volbrengen van het Magnum Opus. De kleuren ZWART, WIT, GEEL EN ROOD van de kleding van Maria verwijzen naar de VIER FASES VAN HET MAGNUM OPUS (klik hier). (Caravaggio, 1598)
De DEKSEL van de zalfpot heeft de vorm van een DUBBELE CIRKEL. Met de hand waarmee Maria Magdalena deze vast houdt maakt ze HET TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK (2=1). De rode bloem verwijst naar het HEXAGRAM (klik hier), ook een symbool voor het heilige huwelijk. De kleuren ZWART, WIT, GEEL EN ROOD van de kleding van Maria verwijzen naar de VIER FASES VAN HET MAGNUM OPUS (klik hier). (Antwerpse School ,1532)
De Rider-Waite-Smith (RWS) Tarot
Pamela Colman-Smith heeft zich voor haar kaart laten inspireren door Jacques Viéville (Tarot van Marseille, zie hierboven). Haar Zonnekind zit zonder zadel en teugels op een groot wit paard: de krachten van de lagere natuur staan volledig ter beschikking van de hogere natuur. De kleur wit verwijst naar de uitzuivering van de dierlijke energieën.
Lees meer over de symbolische betekenis van een WIT PAARD in het artikel: ‘Maak de eenhoorn in jezelf wakker’.
De rode veer op het hoofd van het Zonnekind en de grote rood-oranje vlag zijn beide een symbool voor de kundalini-energie, die het kruinchakra heeft bereikt. De rode veer is ook een element (met dezelfde betekenis) van RWS-kaart nummer 0 De Dwaas en kaart nummer 13 De Dood. De krans om het hoofd van het kind is een universeel symbool voor een geopend kruinchakra.
De krans is gemaakt van granaatappels. Deze vruchten, vol met zaad, staan ook afgebeeld op de tuniek van de Dwaas en op het doek achter de Hogepriesteres (kaart nummer 2), en zijn ook een klassiek symbool voor de kundalini-energie. Een krans van granaatappels om het hoofd wil zeggen dat de kundalini succesvol omhoog is gebracht naar het zevende chakra.
De zonnebloemen zijn een nieuw element en staan voor een voltooid proces van Godsrealisatie. Zie de illustratie linksonder uit het Hermetisme (een spirituele traditie verwant aan de alchemie).
De ZONNEBLOEM op deze gravure krijgt water uit de Hand van God en lucht/zuurstof van een engel. De zonnebloem verwijst naar het innerlijke proces van Godsrealisatie. (Die Lehren der Rosenkreuzer, 1785)
Rechts: St Rosa van Lima. Esoterisch staat een BLOEMENKRANS om het hoofd voor een volledig geopend KRUINCHAKRA; het gevolg van een versmelting van de innerlijke dualiteit (2=1).
Conclusie
Tarotkaart De Zon staat voor een spirituele wedergeboorte. Het ‘Zonnekind’ op deze kaart verbeeldt de heelheid en egoloosheid van de nieuwe, of ‘verrezen’, mens. Het proces van zuivering en heling dat hiervoor nodig is, vindt plaats door inwerking van Gods Heilige Geest (de kundalini-energie), gesymboliseerd op deze kaart door de zon.
Jezus verwijst naar dit proces met zijn raadselachtige uitspraak in de Bijbel dat alleen wie wordt ‘als een kind’ het Koninkrijk van God zal ontvangen:
“Laat de kinderen bij Mij komen en verhinder hen niet, want voor zodanigen is het Koninkrijk van God. Voorwaar, Ik zeg u: wie het Koninkrijk van God niet ontvangt als een kind, zal het beslist niet binnengaan.” (Marcus 10:14-15)
Emblemata Tarot (Morena Poltronieri, 2018)
Het pentagram op dit alchemistische embleem staat voor de voltooide mens. De drie bloemen staan voor de drie energiebanen die betrokken zijn bij een kundalini-ontwaken (de slang)
Anasata Tarot (Paul Struck, 1981)
De zodiak is een symbool voor heelheid. Een boom is een universeel symbool voor de ontwaakte kundalini. De witte duiven in de alchemistische kolven staan voor de Heilige Geest; de christelijke benaming voor de kundalini-energie.
Tarot of the Saints (Robert M. Place, 2001)
De kleuren ROOD EN WIT (klik hier) staan in de alchemie voor de polaire energieën en het heilige huwelijk.
El gran tarot esoterico (Luis Pena Longa, Maritxu Erlanz de Güle, 1976)
De drie slangen zijn een symbool uit de alchemie. Ze staan voor de zuivering van hoofd (denken), hart (gevoelsleven) en buik (lichaam) door de kundalini.
Art Nouveau Tarot (Antonella Castelli, 2002)
Het kind staat voor het wedergeboren zelf.
Dit artikel is geschreven door Anne-Marie Wegh. Copyright december 2020
Het meest recente boek van Anne-Marie is:
Maria Magdalena, auteur van het vierde evangelie
Illustrations from the tarot decks, reproduced by permission of U.S. Games Systems, Inc., Stamford, CT 06902. c. by U.S. Games Systems, Inc. All rights reserved.
Foto’s Châteaux de Avenières: http://hermetism.free.fr/Avenieres