Over Anne Marie Wegh

Deze auteur heeft nog geen informatie verstrekt.
So far Anne Marie Wegh has created 18 blog entries.

Tarot 18. De Maan

18. De Maan

De symboliek van tarotkaart nummer 18 De Maan verwijst naar het alchemistische huwelijk van de zon en de maan; een metafoor voor het spirituele proces waarbij de innerlijke dualiteit plaatsmaakt voor goddelijke eenheid. Wat hebben blaffende honden en een rivierkreeft hiermee te maken? Lees het in dit artikel!

De Maan in de 15e eeuw

Het thema van het alchemistische huwelijk (de versmelting der tegenstellingen), met hierin een centrale rol voor de zon en de maan, wordt door de 15e eeuwse tarot decks die behouden zijn gebleven op verschillende manieren uitgewerkt.

De vrouw op de Visconti-Sforza kaart (hieronder) houdt een maansikkel in haar hand. Zij is de ‘Maangodin’, die we terug zien in vrijwel alle godentradities, en die een personificatie is van de kundalini-energie (Isis, Inanna, Diana, Artemis, enz.). Het goudkleurige haar van de vrouw reikt tot haar bekken, de verblijfplaats van de kundalini in de mens. Het patroon op haar jurk verwijst naar de spiraalbeweging van de opstijgende goddelijke energie.

De kleuren van haar jurk – rood (het mannelijke) en blauw (het vrouwelijke) – staan de voor polariteiten, die versmolten zijn. De twee uiteinden van het koord om haar middel verwijzen naar de caduceus: de staf van de Griekse god Hermes, die symbool staat voor een kundalini-ontwaken.

De hand waarmee de vrouw deze twee uiteinden vast houdt maakt het teken van het heilige (alchemistische) huwelijk: twee vingers tegen elkaar (2=1).

De twee bergen op de achtergrond, links en rechts van de vrouw, versterken de symboliek. Op ons netvlies verschijnen de drie energiebanen die betrokken zijn bij een kundalini-ontwaken: de polaire energiebanen ida-nadi en pingala-nadi, en in het midden de sushumna-nadi, met de kundalini-energie.

De maansikkel heeft een onnatuurlijke vorm en lijkt meer op een eclips (samenvallen van zon en maan). We mogen dit zien als een bevestiging van onze interpretatie van de overige symboliek op de kaart.

Visconti-Sforza Tarot (15e eeuw)

De CADUCEUS, de staf van de god Hermes. De twee slangen staan voor de POLAIRE ENERGIEBANEN. De staf zelf staat voor de WERVELKOLOM met de kundalini-energie.

Twee vingers tegen elkaar is HET TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK (2=1), de versmelting van de polariteiten.

Charles VI Tarot (eind 15e eeuw)

Op de kaart van het Charles VI, of Estensi, deck (links) wordt de vereniging der tegenstellingen uitgedrukt door de passer waarmee naar de maan wordt gewezen.

Spirituele tradities en organisaties als de alchemie en de vrijmetselarij gebruiken de tweebenige passer als symbool voor versmelting van de polaire energiebanen tijdens een kundalini-ontwaken. Zie voorbeelden rechts en onder.

Ook de maansikkel op de Charles VI-kaart lijkt op een eclips.

Het Magnum Opus van de alchemist in symbolen, inclusief een PASSER. (18e eeuwse gravure)

Afbeelding uit de Vrijmetselarij.

Afgebeeld op dit alchemistische embleem is ‘de Steen der Filosofen’, een metafoor voor de vereniging met God. (Atalanta Fugiens, 1617)

Het HEXAGRAM (zespuntige ster) staat, net zoals de PASSER en de WINKELHAAK, voor de versmelting van de polariteiten. (Des Hermes Trismegists alter Naturweg, 1782)

De kern (wortels) van het spirituele proces bevindt zich in het BEKKEN. De planeten staan voor de CHAKRA’S. (Cabala Chemica, 1659)

Een tweede meetinstrument, met dezelfde esoterische betekenis als de passer, is de winkelhaak. Deze zien we terug op De Maan van de Rothschild Tarot (linksonder), waarvan alleen ongekleurde, ongesneden drukvellen bewaard zijn gebleven.

De symbolische betekenis van het armillarium (een driedimensionale weergave van ons heelal), in de hand van de man op de Rothshild kaart, wordt duidelijker als we de kaart van het Ercole I d’Este Tarot deck (helemaal rechts) ernaast leggen.

Het armillarium op de d’Este kaart staat op een ongebruikelijk lange standaard. Deze staat symbool voor de wervelkolom. De man houdt een passer in het verlengde van de standaard: de twee polaire energiebanen zijn versmolten en de kundalini-energie stroomt vanaf het bekken (de maan op de tafel) naar het hoofd, en geeft hier een Godservaring/ eenheidservaring (het armillarium => één zijn met het heelal).

De kleine, achtpuntige Morgenster, linksonder op de tafel (omcirkeld), is een bevestiging van deze interpretatie: ook de Morgenster is een symbool voor de kundalini-energie (zie tarotkaart De Ster). De kleuren van de kleding die de man draagt, rood en blauw, staan voor de polariteiten.

Rothschild Tarot (circa 1500)

Ercole I d’Este Tarot (1473)

Hermes Trismegistus met een ARMILLARIUM. Het kundalini-vuur zorgt voor de versmelting van ZON EN MAAN. (Viridarium chymicum, D. Stolcius von Stolcenbeerg, 1624)

De alchemist Hermes Trismegistus met een ARMILLARIUM en een PASSER. De FENIKS is het symbool voor een spirituele verrijzenis. (Gravure uit 1878)

Afbeelding van een ‘REBIS’: het eindstadium van het Magnum Opus van de alchemist.

Oosterse afbeelding van een kundalini-ontwaken, met op de kruin het symbool voor de VERSMELTING van de ZON EN MAAN.

De Tarot van Marseille

De Tarot van Marseille lijkt een volledig andere koers te varen met betrekking tot het thema Maan, maar dit is slechts schijn. Ook de symboliek op deze kaart verwijst naar een kundalini-ontwaken en de hiermee samenhangende versmelting van de polariteiten. De passer en de winkelhaak zijn vervangen voor twee honden en twee torens. De maangodin is vervangen voor een rivierkreeft.

De ‘Cary Sheet’ (rechts) is een ongesneden, ongekleurd drukvel uit circa 1500. Dit is het vroegste exemplaar van De Maan in de Tarot van Marseille-stijl.

Op de onderste helft van de kaart zien we een waterplas met een enorme rivierkreeft erin. Water is een universele metafoor voor de bron van goddelijke energie in ons bekken: de kundalini. Een rivierkreeft die uit het water omhoog komt verwijst naar een ontwaken van deze energie.

Voor de keuze van een kreeft zijn een aantal redenen te bedenken. Het achterlijf van een kreeft lijkt op de wervelkolom van de mens. Rood is de kleur van (kundalini-)vuur, en van het eerste chakra, waar de kundalini verblijft als zij nog ‘slaapt’.

Verder moet de kreeft om te groeien ‘verschalen’ (zijn pantser afwerpen), vergelijkbaar met het vervellen van een slang, het klassieke symbool voor de kundalini. Dit vernieuwen is ook een aspect van werking van de kundalini-energie.

Cary Sheet (circa 1500)

Het achterlijf van de kreeft lijkt op de WERVELKOLOM van de mens.

Een alchemistische afbeelding met een MAANGODIN zittend in een WATERPLAS (de kundalini). Ook het VUUR verwijst naar de kundalini. Boven de godin, tussen de ZON en de MAAN, bevindt zich de god Hermes, met zijn staf de CADUCEUS. (Seven Keys of Honoratus Marinier, laat 18e eeuw)

Deze mozaïek, uit Bulla Regia, Tunesië, verbeeldt de geboorte van APHRODITE uit het schuim van de zee. Deze mythe is een metafoor voor het ontwaken van de kundalini. Aphrodite wordt hier uit de zee omhoog getild door twee CENTAURS, die met elkaar verbonden lijken. Ze staan voor de POLAIRE ENERGIEBANEN die versmelten tijdens het proces van kundalini-ontwaken. Op hun hoofd hebben ze de poten, scharen en voelsprieten van een KREEFT.

Hiernaast twee prachtige afbeeldingen uit de alchemie van het proces van spiritueel ontwaken, met de kreeft als symbool voor de kundalini-energie.

Rechts: de KRAAI (zwart) en DUIF (wit) staan voor de polaire energieën. Op de grond liggen de tegenpolen ZON en MAAN. De HOND is aangelijnd; een verwijzing naar meesterschap over de dierlijke natuur. (Rosarium Philosophorum, 1578)

Helemaal rechts: zowel de KREEFT, als de ‘VIOOLSTOK’ gemaakt van WATER, symboliseert de kundalini-energie. (Aurora Consurgens, 15e eeuw)

De Tarot van Marseille-kaart van Jean Noblet (hieronder) bevat een aantal nieuwe elementen ten opzichte van de Cary Sheet. Rond de eclips van de zon en de maan zijn vlammen toegevoegd. Dit is een verwijzing naar de ‘vuurtongen’ die met Pinksteren neerdaalden op de leerlingen van Jezus. Dit verhaal is een metafoor voor het ontwaken van de kundalini – die in de Bijbel de Heilige Geest wordt genoemd – in de apostelen.

Toen de pinksterdag aanbrak, waren ze allemaal bij elkaar. Plotseling kwam er uit de hemel een geluid alsof er een hevige wind opstak, het vulde het hele huis waar ze zaten. Toen zagen ze iets dat op tongen van vuur leek: het verdeelde zich en daalde op ieder van hen neer. Ze werden allemaal vervuld van de heilige Geest en begonnen te spreken in vreemde talen, zoals de Geest hun te spreken gaf. (Handelingen 2:1-4)

Lees meer over de symboliek in de Bijbel in mijn boek ‘Ecce Homo, de beeldtaal van de Bijbel’.

De tongen van de honden bevestigen deze interpretatie. Deze lijken op de vlammen/ ‘vuurtongen’ rond de eclips.

De drie heuveltjes aan de onderkant van de kaart staan voor de drie energiebanen die betrokken zijn bij een kundalini-ontwaken. De middelste heuvel is de sushumna-nadi in de wervelkolom, met erin stromend de kundalini (de kreeft).

De buitenste twee heuvels staan voor de ida-nadi en pingala-nadi, die langs de wervelkolom stromen. Ook de twee honden en twee torens symboliseren de energetische polariteit. Dit wordt bevestigd door de kleuren van de honden: rood (het mannelijke) en blauw (het vrouwelijke).

Tarot van Marseille,
versie Jean Noblet (1659)

‘Tongen van vuur’ dalen neer op de apostelen.

De honden vertegenwoordigen tevens de dierlijke/lagere natuur van mens: op het energetische niveau het buikgebied (de eerste drie chakra’s). Als de kundalini (de rivierkreeft) ontwaakt in het bekken, moet zij eerst langs de onderste chakra’s (de honden), om bij haar eindbestemming, het kruinchakra, te komen.

Waarschijnlijk is gekozen voor honden – en niet voor bijvoorbeeld leeuwen of varkens – omdat de maangodinnen Diana (Romeinen) en Artemis (Grieken) vaak worden afgebeeld met honden. Hieronder twee voorbeelden. Ook deze afbeeldingen bevatten kundalini-symboliek.

Rechts: De ‘dode’ koning (de alchemist) wordt opgegeten door de WOLF ( hij laat zich leiden door de DIERLIJKE INSTINCTEN in zijn BUIK, en is hierdoor in spiritueel opzicht ‘dood’). Als de wolf wordt verbrand (de dierlijke energieën worden UITGEZUIVERD door het kundalini-vuur), wordt de koning weer tot leven gewekt. (Atalanta Fugiens, 1617)

Links: de maangodin Diana met haar hond. De TWEE SLANGEN staan voor de versmelting van de POLAIRE ENERGIEËN. De slangen raken TWEE HAARSTRENGEN van Diana, hetgeen we mogen zien als een bevestiging van onze interpretatie. (Natalis Comitis Mythologiae, 1637)

Onder: de godin Artemis als ‘Potnia Theron’: ‘Meesteres van de dieren’. (Boeotische amfora, circa 680 v. Chr.)

Jacques Viéville Tarot (circa 1650)

De Maan van Jacques Viéville (links) wijkt volledig af van zijn Tarot van Marseille-collega’s. Bij hem geen kreeft, maar een vrouw die garen spint. Ook dit is een metafoor voor een kundalini-ontwaken.

De stok met aan de bovenkant een pluk vlas staat voor de wervelkolom en de pijnappelklier. De draad, die loopt van het bekken naar het hoofd van de vrouw, staat voor de kundalini.

Haar rood met blauwe jurk verwijst naar de versmelting van de polariteiten, net als de eclips, boven haar hoofd. Met haar rechterhand bevestigt de vrouw haar innerlijke eenheid (2=1). De boom naast haar is een klassiek symbool voor de ontwaakte kundalini.

Rechts: de metafoor van gesponnen garen is door kunstenaars ook gebruikt om (verhuld) te communiceren dat Jezus een kundalini-ontwaken heeft doorgemaakt. De bovenste hand van Maria maakt het TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK (2=1). Haar onderste hand brengt de gesponnen draad naar het BEKKEN van het kindje Jezus. De kleding van Maria is een combinatie van blauw (het vrouwelijke) met rood (het mannelijke). De wijze waarop ze haar blauwe mantel draagt verwijst naar de SPIRAALBEWEGING van de kundalini naar het hoofd. De GEKRUISTE BENEN (klik hier) van het kindje Jezus zijn een verwijzing naar het HEILIGE HUWELIJK.

De symboliek van tarotkaart De Maan vinden we ook terug in christelijke kunst uit dezelfde tijd. Hiermee werd spirituele kennis die inging tegen de leer van de kerk verhuld gecommuniceerd. Zo zijn er schilderijen van het Laatste Avondmaal met kreeft op tafel, naast de gebruikelijke vis, lam en brood (zie hieronder). Een opmerkelijke afwijking van de traditionele iconografie.

Het Laatste Avondmaal, Antonio Baschenis, Santo Stefano kerk, Carisolo, Italië, 15e eeuw. Dat de kreeften een bijzondere betekenis hebben kunnen we afleiden uit het enorme aantal. Vreemd is ook dat ze niet op borden liggen, zoals het lam en de vis. De rijtjes met ronde broden lijken op de wervels van een wervelkolom.

Op schilderijen van de kruisiging zien we vaak een eclips. Op zich logisch, want in de Bijbel staat dat er een zonsverduistering plaats vindt op het moment dat Jezus sterft:

En het was ongeveer het zesde uur en er kwam duisternis over heel de aarde tot het negende uur toe. En de zon werd verduisterd en het voorhangsel van de tempel scheurde middendoor. En Jezus riep met luide stem en zei: Vader, in Uw handen beveel Ik Mijn geest. En toen Hij dat gezegd had, gaf Hij de geest. (Lucas 23:44-46)

Het detail van de eclips in dit citaat is bedoeld om ons te vertellen dat de dood van Jezus op het symbolische niveau staat voor een spiritueel transformatieproces. Een volledige zonsverduistering kan alleen plaatsvinden bij Nieuwe Maan. Het was echter Volle Maan (Pesach) toen Jezus werd gekruisigd. ‘Het zesde uur‘ is een verwijzing naar het zesde chakra, de plaats waar de versmelting van de polariteiten (zon en maan) plaats vindt.

Dat de eclips op de onderstaande schilderijen een esoterische betekenis heeft, kunnen we afleiden uit de hand van Jezus die het teken van het heilige huwelijk (2=1) maakt.

Lees meer over de symboliek rond de kruisiging van Jezus in mijn boek ‘Maria Magdalena, auteur van het vierde evangelie’.

De Oswald Wirth Tarot

De kaart van Oswald Wirth (linksonder) is vrijwel identiek aan de Tarot van Marseille. Zijn honden hebben de kleuren wit en grijs, hetgeen, net als rood en blauw, verwijst naar de polaire energieën: licht/donker, yin/yang.

De mozaïek van Château des Avenières (rechtsonder), die gebaseerd is op de tarot van Oswald Wirth, heeft dubbele pilaren, zowel links als rechts. Dit versterkt het thema van de kaart: de versmelting de dualiteit tot goddelijke eenheid.

Oswald Wirth Tarot (1889)

Château des Avenières (1917)

De Rider-Waite-Smith (RWS) Tarot

Kunstenares Pamela Colman-Smith heeft gekozen voor een hond en een wolf (het getemde en ongetemde dier) om de polariteiten tot uitdrukking te brengen (linksonder). Zij heeft zich in deze keuze laten inspireren door de alchemie. Op de alchemistische afbeelding naast de RWS-kaart (midden-onder) zien we een hond en een wolf met elkaar in gevecht. Zij staan voor de innerlijke dualiteit van de alchemist. De dieren zullen, volgens de bijbehorende tekst, ‘in één worden veranderd’.

Rider-Waite-Smith Tarot (1909)

De oorspronkelijke tekst bij deze illustratie luidt: ‘EEN WOLF EN EEN HOND ZIJN IN ÉÉN HUIS, EN WORDEN DAARNA IN ÉÉN VERANDERD’. (Lambspring, 1556)

De god Mercurius, die in de alchemie, met zijn staf de CADUCEUS, de personificatie is van de kundalini, komt hier uit het WATER OMHOOG. (Baro Urbigerus, 1705)

De kleuren geel en oranje van de honden verwijzen waarschijnlijk naar de buikchakra’s, de verblijfplaats in de mens van de dierlijke energieën. Het tweede (onderbuik) chakra is oranje en het derde (navel) chakra is geel.

Een ander subtiel, maar betekenisvol, verschil met alle voorgangers is dat op de kaart van RWS de kreeft uit het water kruipt. Dit benadrukt het ontwaken van de kundalini.

Rond de maan/eclips zien we Yod’s (de Hebreeuwse letter Y) in plaats van vlammen. De betekenis is hetzelfde. Zoals we zagen bij tarotkaart De Toren verwijst de letter Yod – die op een vuurvlam lijkt – in het mystieke jodendom naar het goddelijke.

Conclusie

De mens heeft altijd geprobeerd het onbeschrijfelijke in beeldtaal uit te drukken. Het onzichtbare, goddelijke werd begrijpelijk gemaakt met gebruik van wezens of objecten uit de zichtbare wereld.

De kundalini-energie in het ons bekken wordt in de meeste tradities gepersonifieerd door een godin (Shakti, Isis, Artemis, Sophia, etc.). Vrijwel alle godinnen staan voor een aspect van de transformerende kundalini (lees mijn artikel over de godenwereld).

De MAANGODIN Hecate met TWEE HONDEN. De TWEE SLANGEN verwijzen naar de ida- en pingala-nadi.

Ook beelden uit de natuur komen veel voor. De yogi ziet de bron van goddelijke energie als een opgerolde slang, die wakker kan worden gemaakt en zich dan langs de wervelkolom omhoog beweegt. Voor de alchemist lijkt dezelfde bron van energie op een kreeft die uit het water omhoog komt. In de Bijbel vinden we de metafoor van een (wal)vis.

Het is niet moeilijk om ook de keuze van de maan, met haar invloed op het stijgen en dalen van de zeespiegel, te begrijpen als een universeel symbool voor de kundalini.

In de grote arcana van de tarot vinden we onder andere ook nog een hert, een boom, een zwaard, en een zandloper. De lijst van symbolen en metaforen voor de kundalini-energie is schier oneindig; net zo groot als het verbeeldingsvermogen van de mens.

Tarotkaart De Maan is een prachtig voorbeeld van een plattegrond in beelden van de weg naar God.

Arthurian Tarot ( Caitlin Matthews, John Matthews, Miranda Gray, 1991)

Een (roze) zalm die tegen de stroom in zwemt, terug naar zijn geboortegrond, is een rake, originele metafoor voor de kundalini-energie.

The Arto Tarot (Jane Estelle Trombley, 2008)

De maangodin Diana/Artemis met haar honden.

Tarot de Mars (Quentin Faucompré, 2012)

Als de kundalini ontwaakt is één van haar taken de transformatie en versmelting van de dierlijke energieën.

Arcus Arcanum Tarot (Hansrudi Wascher, 1987)

De vrouw/godin op deze kaart nodigt ons uit om deze weg te gaan.

Dit artikel is geschreven door Anne-Marie Wegh. Copyright oktober 2020

Het meest recente boek van Anne-Marie is:
Maria Magdalena, auteur van het vierde evangelie

Illustrations from the tarot decks, reproduced by permission of U.S. Games Systems, Inc., Stamford, CT 06902. c. by U.S. Games Systems, Inc.  All rights reserved.
Foto’s Châteaux de Avenières: http://hermetism.free.fr/Avenieres

Deel dit artikel

Door |2022-05-21T14:18:04+00:00augustus 16th, 2020|Tarot|Reacties uitgeschakeld voor Tarot 18. De Maan

Tarot 17. De Ster

17. De Ster

De achtpuntige ster op deze tarotkaart is een symbool van de Soemerische godin Inanna en haar Akkadische tegenhangster Ishtar. Deze godinnen werden tevens geassocieerd met de planeet Venus, die de Morgenster wordt genoemd omdat ze, na de zon en de maan, de helderste is van alle hemellichamen en kort voor zonsopgang zichtbaar is in het oosten. Venus kondigt als het ware de zon aan en hierdoor werd zij al in de verre oudheid geassocieerd met het goddelijke.

En wij hebben het profetische woord, dat vast en zeker is, en u doet er goed aan daarop acht te slaan als op een lamp die schijnt in een duistere plaats, totdat de dag aanbreekt en de morgenster opgaat in uw hart.
(Bijbelcitaat 2 Petrus 1:19)

In het verlengde hiervan staat de achtpuntige Morgenster in diverse spirituele tradities voor de goddelijke energie in het bekken van de mens: de kundalini. Rechts twee voorbeelden.

De MORGENSTER (Venus) helder zichtbaar vlak voor zonsopgang.

Een Oud-Babylonische plaquette uit 2000-1600 v. Chr. met de STER VAN ISHTAR op de stam van een PALMBOOM (klik hier), symbool voor de WERVELKOLOM.

De naakte vrouw is een MAANGODIN en een personificatie van de kundalini-energie. De SLANG en de ACHTPUNTIGE STER zijn beide kundalini-symbolen. (Clavis Artis, een alchemistisch manuscript uit laat 17e/begin 18e eeuw)

De Ster in de 15e eeuw

Dat de ster op deze kaart al vanaf het begin stond voor een kundalini-ontwaken, wordt bevestigd door de overige symboliek. Deze verwijst op beide onderstaande 15e eeuwse tarotkaarten naar het versmelten van de mannelijke en vrouwelijke energieën; een onderdeel van het kundalini-proces.

Visconti-Sforza Tarot

Ercole I d’Este Tarot

Het MAGNUM OPUS (kundalini-ontwaken) van de alchemist: het mannelijke en vrouwelijke zijn versmolten. Boven de hoofden van deze zogenaamde ‘REBIS’ is een ACHTPUNTIGE STER afgebeeld. (Compendium alchymist, J. M. Faust, 1706)

De kleding van de vrouw op de Visconti-Sforza kaart is een combinatie van de kleuren blauw en rood. Dit zijn de klassieke kleuren voor respectievelijk het vrouwelijke en het mannelijke. Ter bevestiging van deze interpretatie maakt zij met haar rechterhand het (geheime) TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK (klik hier): twee vingers tegen elkaar, 2=1, precies op de plek geplaatst waar de kleuren rood en blauw bij elkaar komen (onder).

Rechts: Hermes Trismegistus. Hij wijst naar de achtpuntige ster en maakt met zijn linkerhand het TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK: 2=1 (klik hier). Alchemistisch manuscript, circa 1475, Biblioteca Medicea Laurenziana, Florence. Tekst: Pater Hermes philosophorum (Hermes, vader van de filosofen).

De rode mantel van de vrouw is bedekt met een patroon van achtpuntige sterren. Rood is een kleur die ook naar de kundalini-energie kan verwijzen: het is de kleur van vuur en tevens van het eerste chakra, de verblijfplaats van de kundalini. De vrouw staat tussen twee bergen. Deze symboliseren de polaire energiebanen ida nadi en pingala nadi, die links en rechts van de wervelkolom stromen.

De man en de vrouw op de kaart van het Ercole I d’Este deck (midden-boven) dragen ook kleding in de kleuren rood en blauw. Met hun armen in elkaar gehaakt wijzen ze naar de achtpuntige ster: een overduidelijke verwijzing naar het samengaan van de mannelijke en vrouwelijke energieën.

Links: tijdens een kundalini-ontwaken versmelten de POLAIRE ENERGIEBANEN ida-nadi (blauw) en pingala-nadi (rood), ter hoogte van het voorhoofd (zesde chakra).

Verhulde verwijzingen naar de kundalini-energie vinden we ook terug in andere afbeeldingen uit die tijd. Kunstenaars waren op de hoogte van deze door de kerk verboden kennis via esoterische groeperingen als de Rozenkruisers en de Vrijmetselaars. Klik hier voor de MORGENSTER als symbool voor het kundalini-proces van Jezus in de christelijke kunst.

Rechts: vroegchristelijke inscriptie met de Griekse letters ΙΧΘΥΣ (Ichtus), voor Jezus, en de MORGENSTER, in de ruïnes van de oude Griekse stad Efeze in Turkije.

De Tarot van Marseille

De vrouw op de Tarot van Marseille kaarten (hieronder) staat niet alleen tussen twee heuvels, maar ook tussen twee bomen. De vrouw personifieert de kundalini-energie; zowel de bomen als de heuvels staan voor de ida- en pingala-nadi. De naaktheid van de vrouw is voor ons een bevestiging van haar goddelijkheid.

Het samengaan van de mannelijke en vrouwelijke energieën wordt op de Tarot van Marseille Ster gesymboliseerd door de twee vazen waaruit water (energie) stroomt. Eén vaas stroomt uit op het land, de ander in de plas met water, ten teken dat het hier gaat om de energie van de polariteiten.

Tarot van Marseille, versie Jean Noblet (1659)

Tarot van Marseille, versie Jean Dodal (1715)

De DRIE ENERGIEBANEN die betrokken zijn bij het kundalini-proces weergegeven in de vorm van distilleerkolven. Ook de GODDELIJKE HERKOMST van de energie in onze wervelkolom is prachtig in beeld gebracht. (Alchemistische gravure, 17e eeuw)

De bomen, de heuvels én de vazen staan dus voor de polaire energieën. De vrouw en de achtpuntige ster staan beide voor de goddelijke kundalini-energie. Dit kunnen we ook afleiden uit de navel van de vrouw. Op de kaart van Jean Noblet (linksboven) is dit een zespuntige ster (hexagram) en op de kaart van Jean Dodal (midden-boven) een cirkel met erin een driehoek met de punt omhoog: het symbool voor vuur.

Een andere klassieke metafoor voor de ontwaakte kundalini is een boom. Op de kaart van Jean Dodal zien we een vogel op één van de bomen. De vogel is een verwijzing naar de voltooiing van het kundalini-proces.

De zeven kleinere sterren (hexagrammen) op de kaart staan voor de zeven chakra’s, die gezuiverd en geactiveerd worden (‘stralen’ als een ster) door de kundalini-energie. Alle elementen op deze kaart vinden we ook terug in de symboliek die gebruikt wordt in de alchemie om een kundalini-ontwaken te verbeelden, zie de drie voorbeelden hieronder.

Compendium alchymist, J. M. Faust, 1706.

De ziel stijgt uit de (kundalini-)BOOM op naar God. (The Rosarium Philosophorum, 18e eeuw)

GOUD EN ZILVER vertegenwoordigen in de alchemie de polaire energieën. (Ritter-Krieg, Johann Sternhals, 1580)

Het thema van een god met twee uitstromende vazen water, om de versmelting van de polaire energieën uit te drukken, vinden we ook terug in het Oude Egypte. Op de afbeelding hiernaast zien we de androgyne god Hapi op identieke wijze afgebeeld.

De betekenis die Egyptologen hieraan geven is dat de twee vazen met water staan voor de Witte en de Blauwe Nijl, die samenstromen en de, voor de Egyptenaren zeer belangrijke, rivier de Nijl vormen (zie landkaart rechts). De god Hapi is een personificatie van de Nijl.

Grote rivieren worden in spirituele tradities vaak gebruikt als metafoor voor kundalini-energie; bijvoorbeeld de Ganges in het hindoeïsme, de Jordaan in het jodendom, en in het Oude Egypte was dit de Nijl.

De slang om Hapi heen mogen we zien als een bevestiging dat dit reliëf op een dieper niveau ook een verbeelding is van de drie energiebanen die betrokken zijn bij een kundalini-ontwaken, vergelijkbaar met de betekenis van tarotkaart De Ster.

Jacques Vieville Tarot, circa 1650.

De Tarot van Paris, 17e eeuw.

Sommige Tarot van Marseille decks hebben gekozen voor totaal andere beelden om hetzelfde tot uitdrukking te brengen. Op de kaarten van Jacques Vieville en de Tarot van Parijs (links) zien we een man met een passer in zijn hand. De passer is een symbool uit de Vrijmetselarij en verwijst naar de versmelting van de polariteiten (zie illustraties hieronder). Dezelfde betekenis dus als de twee vazen op de andere Tarot van Marseille decks.

De man op de kaart van Jacques Viéville wijst met de passer naar een toren. Deze toren is een metafoor voor de wervelkolom met erin stromend de ontwaakte kundalini (zie ook tarotkaart De Toren). In plaats van een klok zien we een (kundalini-)ster boven in de toren. We mogen dit zien als een bevestiging van onze interpretatie.

De zandloper, die de man in zijn andere hand houdt, is ook een symbool voor de kundalini-energie (zie tarotkaart De Kluizenaar).

De man op de Tarot van Parijs kaart wijst met de passer naar zijn hoofddeksel, dat de vorm heeft van een piramide. Een piramide is een vierkante basis (in de numerologie staat het getal vier voor het aardse), met verticale lijnen die naar één punt, de top (symbool voor het goddelijke), toelopen. Deze symbolische betekenis van de piramide is vergelijkbaar met die van de passer: het proces van Godsrealisatie.

De PASSER op dit alchemistische embleem met het ‘Magnum Opus’/REBIS staat voor het versmelten van het mannelijke en vrouwelijke. Uit: Theoria Philosophiae Hermeticae, Heinrich Nollius, 1617.

Het versmelten van het mannelijke en vrouwelijke (het HEILIGE HUWELIJK, klik hier) wordt op deze gravure gesymboliseerd door zowel de handgebaren (2=1) van de goden Mercurius en Minerva, als de PASSER. De CADUCEUS (de staf) van Mercurius is het klassieke symbool voor een kundalini-ontwaken. (Crispijn van de Passe (I), circa 1611, Rijksmuseum)

Socrates houdt met één hand een PASSER omhoog en met de andere hand tekent hij een REBIS. Beide staan voor het versmelten van het mannelijke en vrouwelijke. Uit: Symbolicarum Quaestionum, Achilles Bocchius, 1555.

De Oswald Wirth Tarot

De vrouw op de kaart van Oswald Wirth heeft gouden haren met een lengte tot over haar bekken. Ook dit is klassieke metafoor voor de kundalini-energie, die stroomt vanaf het bekken tot de kruin.

In plaats van een boom met een vogel als transformatiesymbool heeft Wirth gekozen voor een bloem met een vlinder. De bloem heeft vijf blaadjes en verwijst naar de ‘Roos van Venus’. Tijdens een cyclus van acht jaar maakt Venus een baan om de aarde die het patroon heeft van een vijfbladige bloem (zie illustratie rechts). Dit patroon wordt de Roos (of Pentagram) van Venus genoemd. De vijfbladige roos wordt al sinds oudsher gebruikt als een symbool voor het goddelijke. De vlinder op de bloem is een klassiek symbool voor transformatie.

Oswald Wirth Tarot (1889)

De ‘Roos van Venus’

Château des Avenières (1917)

Op dit houten paneel (British Museum) zien we een godin in een (kundalini-)boom met een schenkkan voeding (energie) geeft aan een vrouw en haar BA (de vogel).

De mozaïek van Château des Avenières (linksboven) is afgeleid van de Oswald Wirth tarot. Op de boom naast de godin zit een Egyptische Ba-vogel. In het Oude Egypte stond de Ba-vogel voor de essentie/de ziel van de mens; voor datgene dat voortleeft na de dood van het lichaam (zie paneel rechtsboven).

De twee vazen op de mozaïek hebben verschillende kleuren: goud en zilver. Dit zijn kleuren die geassocieerd worden met de zon en de maan, en verwijzen naar de polariteit/dualiteit.

De Rider-Waite-Smith Tarot

De RWS Ster is opvallend gelijk aan de Tarot van Marseille en de Oswald Wirth Tarot. Kunstenares Pamela Colman Smith heeft de godin nog wat explicieter in het midden geplaatst van de twee vazen met uitstromend water, waardoor nog duidelijker het beeld verschijnt van de drie energiebanen die betrokken zijn bij een kundalini-ontwaken: de kundalini-energie bevindt zich tussen de polaire energiebanen ida nadi en pingala nadi.

Eén been van de godin rust op het water en één been op het land: een versterking van de symboliek van de twee vazen. De godin vertegenwoordigt de eenheid van het goddelijke.

Rider-Waite-Smith Tarot (1909)

Ook in de christelijke kunst is de ACHTPUNTIGE STER gebruikt om ‘ketterse’ spirituele kennis te communiceren. We zien hier de heilige Dominicus met een achtpuntige ster boven zijn hoofd. Met zijn linkerhand maakt hij het TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK: 2=1 (klik hier);  en met zijn andere hand wijst hij naar zijn HOOFD, de plek waar dit heilige huwelijk plaatsvindt. (Fra Angelico, circa 1440)

Wonder Woman met een achtpuntige Morgenster op haar voorhoofd.

Conclusie

De achtpuntige ster op deze tarotkaart is al sinds de verre oudheid een symbool voor de kundalini-energie. De vrouw op de kaart is een personificatie van deze goddelijke energie in het bekken van de mens. Zij is een godin met vele namen en gezichten, waaronder Ishtar, Inanna, Sophia, Isis, Hera en Shakti (lees mijn artikel over de godenwereld).

In de Bijbel belooft Jezus ons de Morgenster – zoals de achtpuntige ster ook wordt genoemd – als wij ons ego en onze dierlijke instincten overwinnen:

En wie overwint en wie Mijn werken tot het einde toe in acht neemt … Ik zal hem de morgenster geven.
(Openbaring 2:26,28)

De Tempeliers

Ook legendarische Tempeliers kenden de diepere betekenis van de achtpuntige ster en maakten gebruik van dit symbool om hun esoterische kennis te communiceren. Lees hierover in mijn artikel: De Tempeliers en de Heilige Graal.

Animal Totem Tarot (Eugene Smith, Leeza Robertson, 2016)

Een oester, met een parel, en een vuurtoren zijn treffende symbolen voor de kundalini-energie.

The Tarot of the Golden Serpent (Sebastian Haines, 2009)

De roos, de graal en de feniks zijn prachtige aanvullingen op de overige kundalini-symboliek van deze kaart.

D’Morte-Disney Tarot

Sneeuwwitje is een personificatie van de kundalini-energie. Klik hier voor mijn artikel ‘Sneeuwwitje en de zeven chakra’s .

The Buddha Tarot (Robert M. Place, 2004)

De Boeddha bereikte verlichting (nirwana) na een kundalini-ontwaken. Lees meer hierover op deze pagina.

Dit artikel is geschreven door Anne-Marie Wegh. Copyright augustus 2020

Het meest recente boek van Anne-Marie is:
Maria Magdalena, auteur van het vierde evangelie

Illustrations from the tarot decks, reproduced by permission of U.S. Games Systems, Inc., Stamford, CT 06902. c. by U.S. Games Systems, Inc.  All rights reserved.
Foto’s Châteaux de Avenières: http://hermetism.free.fr/Avenieres

Deel dit artikel

Door |2022-05-13T07:37:36+00:00augustus 13th, 2020|Tarot|Reacties uitgeschakeld voor Tarot 17. De Ster

Maria Magdalena, bezeten of spiritueel ontwaakt?

Maria Magdalena

Bezeten of spiritueel ontwaakt?

Zij was bij de kruisiging van Jezus aanwezig, toen alle andere leerlingen waren gevlucht. Zij was degene aan wie hij voor het eerst verscheen na zijn dood. In de Bijbel staat geschreven dat ze van zeven demonen was bevrijd. Wie was die vrouw die zo’n belangrijke rol heeft gespeeld in het leven van Jezus? Was ze inderdaad een bezetene?

Gevallen vrouw

Eeuwenlang heeft men Maria magdalena gezien als een bekeerde prostituee, hoewel dit nergens in de evangeliën staat. Dit imago van de gevallen vrouw is ontstaan omdat zij door velen werd gezien als de niet bij name genoemde ‘zondares’ die Jezus’ voeten zalft in het huis van Simon de Farizeeër. De reden waarom men aanneemt dat de zonden van deze vrouw verband houden met prostitutie, is dat Jezus na de zalving over haar zegt:

Daarom zeg Ik u: Haar zonden, die veel waren, zijn haar vergeven, want zij heeft veel liefgehad;
maar aan wie weinig vergeven wordt, die heeft weinig lief.

Een vrouw ‘die veel heeft liefgehad’ zien sommigen als een verwijzing naar een leven van lichte zeden. Een onlogische redenering, want dit zou betekenen dat de vrouw wordt vergeven omdat ze een onzedelijk leven heeft geleid. Waarschijnlijker is dat Jezus het bedoelt zoals het er staat: wie veel heeft liefgehad, wordt veel vergeven. Hoe dan ook, de Bijbel zegt niet dat deze zondares Maria Magdalena is.

Demonen

Wat er wel over Maria Magdalena in de evangeliën staat, is dat Jezus zeven demonen uit haar had gedreven. Gelukkig beseffen steeds meer mensen dat de Bijbelverhalen niet altijd letterlijk genomen moeten worden. Het Oude en het Nieuwe Testament staan vol met symboliek die esoterische wijsheid wil overbrengen aan de spirituele zoeker die hier aan toe is (‘Wie oren heeft die hore…’).

Demonen staan voor egoaspecten die ons beletten het goddelijke te ervaren. Een uitdrijving van zeven demonen staat voor een spiritueel zuiveringsproces. Zeven verwijst naar de chakra’s van Maria Magdalena, die werden ontdaan van psychisch vuil en blokkades. Zij was geen bezetene, maar zij had een proces van spiritueel ontwaken doorgemaakt!

Het proces van kundalini-ontwaken
Klik hier

De pijnappelklier dankt zijn naam aan zijn dennenappel-/ pijnappel-vorm.

Dopen met de Heilige Geest

Haar leraar Jezus heeft haar waardig bevonden om ingewijd te worden in de geheimen van het Koninkrijk van God. De Bijbel zegt dat Jezus doopte met het vuur van de Heilige Geest. In de yogatraditie wordt dit vuur de kundalini-shakti genoemd: de goddelijke energie die zich in ons bekken, bij het heiligbeen, bevindt en die bij het ontwaken een spiritueel proces in gang zet.

Terwijl de energie langzaam (een proces van jaren) opstijgt door de wervelkolom worden de chakra’s één voor één gezuiverd en geactiveerd. Bij het kruinchakra aangekomen wordt de pijnappelklier gestimuleerd om hormonen en opiaat-achtige stoffen aan het hersenvocht af te geven. Deze zorgen voor een bewustzijnsverruiming. De pijnappelklier is onze innerlijke antenne om het goddelijke te ervaren.

Deze ‘doop’ heeft Maria van Jezus ontvangen. Door haar wervelkolom stroomde het vuur van Gods Geest. Haar hoge spirituele niveau is altijd bekend geweest  bij ingewijden. Maria stond op een voetstuk bij de Tempeliers, bijvoorbeeld, de ridderorde van monniken, die tevens wisten dat het geheim van het Koninkrijk van God zich in ons bekken bevindt. Dit kunnen we afleiden uit de graffiti die zij hebben achtergelaten op de muren van de kerkers waar zij gevangen hebben gezeten (zie ook mijn artikel De Tempeliers en de Heilige Graal). Ook de Katharen vereerden Maria Magdalena. In hun ogen had zij dezelfde spirituele status als Jezus.

Via esoterische groeperingen als de Vrijmetselaars en de Rozenkruisers waren vele kunstenaars op de hoogte van de geheimen rond Maria Magdalena. Op talrijke schilderijen en glas-en-lood ramen in kerken is symboliek terug te vinden die hier naar verwijst. Meestal verhuld, omdat het in ging tegen de leer van de kerk in die tijd. In mijn boek over Maria Magdalena heb ik hiervan vele voorbeelden opgenomen.

Maria’s zalfpot heeft de vorm van de pijnappelklier. Dit is een verborgen verwijzing naar haar spirituele niveau.

Meer diepgang

In een tijd dat de kerken leeglopen is deze nieuwe informatie over Maria Magdalena heel inspirerend. De huidige generatie spirituele zoekers wil niet meer horen wat ze moeten geloven. Ze willen zelf vorm geven aan hun spiritualiteit. Zelf ontdekken en ervaren wat er nog meer is dan de wereld om ons heen. We hoeven hiervoor niet meteen onze toevlucht te zoeken in oosterse tradities als het boeddhisme en yoga. De Bijbel en Maria Magdalena laten ons zien dat er een prachtig groeiproces op ons wacht, als wij er klaar voor zijn. Als we alle pleziertjes in de buitenwereld hebben nagejaagd en we erachter zijn gekomen dat dit ons niet gelukkig maakt. Als we gaan verlangen naar meer diepgang en nieuwsgierig worden naar de spirituele weg.

Dit artikel is gepubliceerd in Bloom magazine (juli/aug ’20)
Copyright Anne-Marie Wegh 2020

Deel dit artikel

Anne-Marie heeft het boek geschreven:
Maria Magdalena,
auteur van het vierde evangelie

Door |2022-04-18T07:43:00+00:00juli 1st, 2020|Bloom magazine|Reacties uitgeschakeld voor Maria Magdalena, bezeten of spiritueel ontwaakt?

Tarot 16. De Toren

16. De Toren

In de 16e eeuw, in Frankrijk, heette tarotkaart De Toren nog ‘Het Huis van God’ (La Maison Dieu); een naam waarbij je eerder een tempel, of een kerk, verwacht dan een toren. Wat is het verband tussen de toren op deze kaart en God, en wat is de reden dat hij wordt vernietigd? Lees het in dit artikel!

De Toren in de 15e eeuw

Uit de allereerste eeuw dat er tarotkaarten in omloop kwamen is slechts één handgeschilderd exemplaar van de Toren – uit het Charles VI deck – behouden gebleven, en een paar exemplaren op ongesneden vellen – en sommigen nog ongekleurd – uit de vroege drukkunst (hieronder). Tezamen laten deze kaarten alle elementen zien die heden ten dage nog steeds de basis vormen voor kaart nummer 16: we zien een toren die instort, schijnbaar door inwerking van het vuur van de zon, en twee personen bevinden zich in een vrije val richting de aarde.

Charles VI (Estensi) deck,
tweede helft 15e eeuw.

Rosenwald deck,
circa 1500

Budapest-​Metropolitan deck,
circa 1500

Rothshild deck,
circa 1500

Dat het vernietigende vuur van de zon komt, en niet uit donderwolken, mag voor ons al een indicatie zijn dat deze kaart een bijzondere boodschap heeft. De zon is een universeel symbool voor God/het goddelijke. Een toren die vernietigd wordt door God, doet al gauw denken aan de Toren van Babel uit de Bijbel, een verhaal dat zich op het symbolische niveau afspeelt in de mens.

De Toren van Babel

Veel Bijbelverhalen zijn niet bedoeld om letterlijk genomen te worden. Het zijn metaforen voor innerlijke spirituele processen. Zo ook het verhaal over de mens die een toren wilde bouwen tot aan de hemel. De diepere betekenis van Bijbelteksten zit verborgen in subtiele woordkeuzes en zinsconstructies. In mijn boek Kundalini-ontwaken heb ik vijf pagina’s gewijd aan een analyse van de Toren van Babel en een onderbouwing van mijn stellingen. Ik vat hier de grote lijnen samen.

De Toren van Babel gaat over de mens die eigenhandig aan de slag gaat om het kundalini-vuur in zichzelf op te wekken en via de wervelkolom (de toren) naar het zevende chakra (de hemel) te brengen. Met andere woorden: de mens wil zich, onder invloed van het ego, verheffen tot het goddelijke.

Deze schromelijke zelfoverschatting heeft echter het tegengestelde effect. In plaats van op te stijgen door de wervelkolom daalt het goddelijke (de kundalini) juist neer. Tot twee keer toe staat dit letterlijk in de tekst: als reactie op de vermetele daad van de mens komt God naar beneden (Genesis 11:1-9).

Vervolgens verspreidt God de mensen over de aarde en geeft hen verschillende talen zodat ze elkaar niet meer verstaan:… want daar verwarde de HEERE de taal van heel de aarde, en vandaar verspreidde de HEERE hen over heel de aarde (Genesis 11:9).

Dit is een metafoor voor een innerlijke versnippering van de mens. De energie die eerst nog door de wervelkolom stroomde en zorgde voor een eenheidservaring, daalt neer in het bekken en verdeelt zich over de twee energiebanen ida-nadi en pingala-nadi. Als gevolg hiervan ervaart de mens niet meer God, maar de uitersten van de dualiteit: goed en kwaad, man en vrouw, enzovoorts. De verspreiding van de mens over de aarde mogen we lezen als een innerlijke opdeling in verschillende ego-aspecten. De mens moet – innerlijk verdeeld – zijn weg gaan vinden in de dualiteit.

Verhulde verwijzingen naar de kundalini-energie vinden we ook terug in andere afbeeldingen uit die tijd. Kunstenaars waren op de hoogte van deze door de kerk verboden kennis via esoterische groeperingen als de Rozenkruisers en de Vrijmetselaars. Twee voorbeelden rechts en onder.

De DRAAD die vanaf het WIEL, bovenop de toren, naar de SPOEL, op de grond, loopt is een verborgen verwijzing naar de kundalini-energie. Dit kunnen we afleiden uit de twee mannen die met hun BEKKEN tegen de spoel staan, en uit de ACHT SPAKEN van het wiel: dit is een verwijzing naar kundalini-symbool de ACHTPUNTIGE MORGENSTER (klik hier). God maakt met beide handen het TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK: 2=1 (klik hier). (De toren van Babel, uit een Russisch manuscript van Cosmas Indicopleustes, 1539)

Links: gravure van de Toren van Babel, door Jan Collaert I (16e eeuw). Omcirkeld zijn verborgen verwijzingen naar een kundalini-proces: de handen maken het TEKEN VAN HET HEILIGE HUWELIJK: 2=1 (klik hier), en vóór de toren staat een man die een DOEK omhoog houdt vanaf zijn BEKKEN tot boven zijn hoofd. De NAAKTE RUGGEN moeten onze aandacht vestigen op de WERVELKOLOM.

Kundalini symbolen

Er zijn vele symbolen en metaforen voor de wervelkolom met erin stromend de ontwaakte kundalini-energie. Klassieke voorbeelden zijn: een slang, een boom, een pilaar, een ladder en een toren.

De kaart van het 15e eeuwse Budapest-​Metropolitan deck (boven) bevat een subtiele aanwijzing dat de Toren staat voor de kundalini-energie. De twee kleine bomen aan weerszijde van de toren staan voor de twee energiebanen die de mens verbonden houden met de dualiteit: de ida- en pingala-nadi.

Rechts: de DRIE ENERGIEBANEN die betrokken zijn bij een kundalini-ontwaken

Onder: twee schorten uit esoterisch genootschap de Vrijmetselarij, met een weergave van het kundalini-proces in symbolen, waaronder BOMEN, PILAREN en een TOREN.

De Alchemie

Ook in de spirituele traditie van de alchemie vinden we de toren als metafoor voor de wervelkolom met de ontwaakte kundalini. Hieronder drie voorbeelden.

Links en boven: Buch der heiligen Dreifaltigkeit, Ms Vossianus Chym, 1522.

Rechts: deze twee alchemistische ovens staan voor het energetische (links) en fysieke (rechts) aspect van een ONTWAAKTE WERVELKOLOM. Annibal Barlet, Le Vray et Methodique Cours, 1651.

De Tarot van Marseille

De interne fragmentatie van de mens, die ontstaat als God (de kundalini) zich terug trekt, wordt op de Tarot van Marseille-kaarten (rechts) uitgedrukt door de bolletjes naast de toren. Uit hun ronde vorm mogen we afleiden dat dit geen brokstukken zijn van de toren. Ook de verschillende kleuren duiden op iets anders dan stukken steen.

Op illustraties uit de alchemie vinden we dezelfde gekleurde bolletjes terug. Ze verbeelden de fragmentatie fase van het Magnum Opus (een metafoor voor het proces van Godsrealisatie). Hieronder een aantal voorbeelden.

De drie torenraampjes staan voor de drie energiebanen die betrokken zijn bij de een kundalini-ontwaken. De bovenkant van de toren lijkt op een kroon. Dit is een verwijzing naar de grootheidswaanzin van het ego, dat zich koning waant van het universum en kroon op de schepping.

Tarot van Marseille, versie Jean Dodal (1715)

Capucins de la rue Saint-Honoré, 17e eeuw.

Donum Dei, tweede helft 15e eeuw.

Johann Daniel Mylius’ versie van ‘Donum Dei’

De kaart heeft nu ook een titel: Het Huis van God. Dat hiermee de wervelkolom wordt bedoeld met erin stromend de goddelijke kundalini-energie, kunnen we ook terugvinden in de Bijbel. In het boek Genesis heeft aartsvader Jakob in zijn slaap een visioen van engelen die langs een ladder omhoog en omlaag klimmen (een metafoor van de kundalini die door zijn wervelkolom stroomt), met bovenaan God die tot hem spreekt. Als Jakob wakker wordt zegt hij:

“Hoe ontzagwekkend is deze plaats! Dit is niets anders dan het huis van God en de poort van de hemel.” Daarna stond Jakob ‘s morgens vroeg op. Hij nam de steen waar hij zijn hoofdkussen van gemaakt had, zette die overeind als een gedenkteken en goot er olie op. Hij gaf die plaats de naam Bethel. (Genesis 28:17-19)

Ook van dit verhaal staat een analyse in mijn boek Kundalini-ontwaken. Het Hebreeuwse Bethel betekent ‘huis van God’. Jakob zet de steen waarop hij heeft geslapen overeind en giet er olie overheen. De opgerichte steen verwijst naar de ontwaakte wervelkolom van Jacob. De ‘zalving’ met olie symboliseert de transformatie van zijn hersenvocht, door de yogi amrita (drank der onsterfelijkheid) genoemd.

De Ladder van Jakob, Wenceslas Hollar, 17e eeuw. De kunstenaar heeft de LADDER bewust geplaatst ter hoogte van het BEKKEN van Jacob, als een verhulde verwijzing naar een kundalini-ontwaken.

Jakob zet een steen rechtop en giet er olie overheen.

Sommige tarot decks uit deze periode, zoals de Belgische Vandenborre Bacchus Tarot (linksonder), hebben gekozen voor een boom waar de bliksem in slaat, in plaats van een toren. De kaart heet dan De Bliksem (La Foudre). Ook een boom is een klassieke metafoor voor de ontwaakte kundalini (zie midden-onder). De diepere betekenis van de kaart blijft hetzelfde.

Vandenborre Bacchus Tarot
(België, 1780)

Alchemistisch Manuscript, 1606.

Ligurien-Piemont Tarot
(Italië, 1840)

In Italië verschijnen de eerste kaarten die La Torre (De Toren) heten. Dit zal de definitieve titel blijven van tarotkaart nummer 16. Zie rechtsboven de Ligurien-Piemont Tarot uit 1840.

De Oswald Wirth Tarot

De Zwitser Oswald Wirth heeft zijn kaart Le Feu du Ciel (Het Vuur uit/van de Hemel) genoemd (linksonder), een titel die zowel naar bliksem zou kunnen verwijzen als naar de kundalini-energie. Één van de vallende figuren heeft een kroon op zijn hoofd, een verwijzing naar een ‘onttroning’ van het ego.

De figuren op de mozaïek van Château des Avenières (helemaal rechts), die gebaseerd is op de Toren van Wirth, zijn gekleed in de kleuren rood en blauw. Dit zijn de klassieke kleuren voor het mannelijke en het vrouwelijke. Ze staan op deze kaart voor het uiteen vallen van de innerlijke eenheid in tegenstellingen/dualiteit. Ook de gestreepte sjerp om het middel van de voorste man, met de twee fladderende uiteinden, verwijst hier naar.

De toren staat op een aardbol, waardoor het beeld ontstaat van een ‘val’ van de mens (terug) in de materie.

Oswald Wirth Tarot (1889)

Château des Avenières (1917)

Rider-Waite-Smith Tarot (1909)

De Rider-Waite-Smith Tarot

Ook de twee figuren op de RWS-kaart zijn gekleed in een combinatie van het mannelijke rood en het vrouwelijke blauw. Een nieuw element is dat het niet twee mannen zijn die vallen, zoals op alle voorgaande kaarten, maar een man en een vrouw. We mogen dit zien als een bevestiging van onze interpretatie van de kleuren rood en blauw.

In de lucht zweven 22 Yod’s. De Yod is de Hebreeuwse Y. Dit op een vuurvlam lijkende letterteken is de kleinste letter van het Hebreeuwse alfabet. Alle andere letters bevatten een Yod. Het is de eerste letter van YHWH (God). De Yod staat in het mystieke jodendom voor de alomtegenwoordigheid van God. In het oude Hebreeuws werd de Yod geschreven als een onderarm met hand. De RWS-kaart heeft geen zon, zoals de andere kaarten; in plaats hiervan verwijst de Yod naar ‘de Hand van God’.

Modern Hebreeuws

Oud Hebreeuws

Het Hebreeuwse alfabet bestaat uit 22 letters. Het zijn precies 22 Yod’s op deze kaart; dit is een verwijzing naar het uiteenvallen van de innerlijke eenheid/heelheid van de mens in egofragmenten.

Conclusie

De grote arcana van de tarot bestaat uit miniaturen die aspecten belichten van een kundalini-ontwaken. De kaart De Toren is een waarschuwing gericht aan de mens die denkt het goddelijke op eigen kracht te kunnen bemachtigen. God laat zich niet ongestraft voor het karretje van het ego spannen. Hoogmoed komt voor de val (Bijbelboek Spreuken 16:18).

Aan deze kaart ten grondslag ligt het Bijbelverhaal over de Toren van Babel, waarin de toren een metafoor is voor de wervelkolom met erin stromend de ontwaakte kundalini-energie. Dit verhaal leert ons waarom de kennis over de kundalini-energie zo angstvallig is bewaakt in al die eeuwen en alleen verborgen in heilige teksten is terug te vinden. In verkeerde handen kan het ertoe leiden dat mensen onvoldoende voorbereid en met de verkeerde motieven zich een toegang gaan forceren tot deze heilige bron. Ook Jezus merkt dit op in het evangelie van Mattheüs (11:12):

En van de dagen van Johannes de Doper af tot nu toe wordt het Koninkrijk der hemelen geweld aangedaan, en geweldenaars grijpen het.

Deze weg kan alleen worden gegaan met een hart dat gezuiverd is van de verlangens naar grandeur van het ego. Alleen voor een mens die bereid is te sterven aan zichzelf gaat de deur naar God open.

Lees ook mijn artikel: Kundalini en de Toren van Babel.

Op de voorgrond zien we een PILAAR (klik hier), symbool voor de ontwaakte WERVELKOLOM, met een slak op weg naar boven, en een zegekrans. De pilaar rust op vier leeuwen (symbool voor de dierlijke krachten in de mens). Op de achtergrond zien we de TOREN VAN BABEL. Al deze symboliek verwijst (verhuld) naar het proces van kundalini-ontwaken. Voor de weg naar God is geduld en uithoudingsvermogen nodig. (Jacob Bruck, Emblemata moralia et bellica, 1615)

Toren van God

Maria Magdalena heeft een belangrijke rol gespeeld in het leven van Jezus. Haar wervelkolom was, net als die van Jezus, ontwaakt. We kunnen dit, onder meer, afleiden uit haar geuzennaam Magdalena, die ‘Toren van God’ (Migdal-El) betekent. Lees hierover in mijn boek over Maria Magdalena!

Chrysalis Tarot (Holly Sierra, Toney Brooks, 2014)

De hindoe-godin Kali personifieert de zuiverende werking van de kundalini-energie. Zij is verantwoordelijk voor de ‘dood’ van het ego.

De Egipcios Kier Tarot (Margarita Arnal Moscardo, 1988)

In het Oude Egypte stonden de obelisk, en de drie attributen van de farao onder op de kaart (kromstaf, vlegel en was-scepter), voor de wervelkolom met erin stromend de kundalini-energie. Lees hierover in mijn boek Kundalini-ontwaken. Zie ook tarotkaart 0. De Dwaas en 5. De Hierofant.

Le Tarot des Alchimistes (Jean Beauchard, 2006)

Zichtbaar in de kolf is het voltooide Magnum Opus (kundalini-ontwaken) van de alchemist in symbolen. Daarnaast Icarus in een vrije val. De Griekse mythe over Icarus en Daedalus gaat over de desastreuze gevolgen van hoogmoed.

The Arthurian Tarot (Caitlin and John Matthews, 1990)

Ook de uil (Wijsheid, Sophia) is een klassiek symbool voor de kundalini.

Dit artikel is geschreven door Anne-Marie Wegh. Copyright juli 2020

Het meest recente boek van Anne-Marie is:
Maria Magdalena, auteur van het vierde evangelie

Illustrations from the tarot decks, reproduced by permission of U.S. Games Systems, Inc., Stamford, CT 06902. c. by U.S. Games Systems, Inc.  All rights reserved.
Foto’s Châteaux de Avenières: http://hermetism.free.fr/Avenieres

Deel dit artikel

Door |2022-05-06T11:12:01+00:00juni 16th, 2020|Tarot|Reacties uitgeschakeld voor Tarot 16. De Toren

Tarot 9. De Kluizenaar

9. De Kluizenaar

God vind je niet op facebook of op een festival. Om het goddelijke te ervaren zijn afzondering en stilte nodig. Een kluizenaar laat bewust bezittingen en het bekende achter om, tastend in het duister, het Licht te vinden. Tarotkaart De Kluizenaar staat voor deze zoektocht. De grote vraag is: is de man op de kaart nog zoekende of heeft hij gevonden waar hij naar verlangde?

Zandloper

Op alle bewaard gebleven tarotkaarten uit de 15e eeuw zien we een man met een lange grijze baard en een zandloper. In geschriften uit de 16e eeuw wordt deze kaart ‘De Oude Man’ of ‘De Gebochelde’ genoemd. Door de zandloper wordt de kaart tegenwoordig vaak uitgelegd als ‘Vadertje Tijd’. Deze associatie heeft de kunstenaar ook beoogd, als dekmantel voor de eigenlijke betekenis; die van een kundalini-ontwaken.

Een zandloper leent zich, door zijn vorm en verticaal stromende zand, uitstekend als metafoor voor de kundalini-energie, die van het bekken naar het hoofd stroomt. Alchemistische illustraties uit dezelfde tijd bevestigen deze interpretatie (rechtsonder).

Visconti-Sforza Tarot (15e eeuw)

De alchemist, in monnikskleding, wordt (innerlijk) gezuiverd door de kundalini-energie (vrouw met kruik en stromend water). De ZANDLOPER in zijn hand staat voor hetzelfde proces. De (goddelijke) vleugel aan de zandloper bevestigt dit. De god Mercurius, met CADUCEUS, giet een rode vloeistof uit over het hoofd van de man. Dit is het kostbare ‘levenselixir’ (ELIXIR VITAE) waar elke alchemist naar op zoek is. Dit levenselixer is een metafoor voor de veranderingen die het hersenvocht ondergaat bij een volledig kundalini-ontwaken. (Afbeelding uit ‘Zoroaster Clavis Artis’, 1738)

Het is tevens niet moeilijk om de overeenkomst te zien tussen een zandloper en de kolven van een alchemist (hieronder en rechts), die op het symbolische niveau ook staan voor de verbinding in de mens tussen bekken en hoofd, en de energie die tussen beiden stroomt.

Een alchemist aan het werk in zijn laboratorium.
Uit: Pyrotechnia ofte Vuur-stook-Kunde, 1687.

Een alchemistisch embleem met ‘ZANDLOPER’. Mercurius, met CADUCEUS, in de bovenste kolf, en het koningspaar, symbool voor het HEILIGE HUWELIJK, in de onderste kolf.

Dat de Visconti-Sforza kaart (linksboven) in die tijd ‘De Gebochelde’ werd genoemd, en niet ‘Vadertje Tijd’, geeft al aan dat er met de bochel iets bijzonders aan de hand is. De kaarten die volgen in de eeuwen hierna geven hier meer duidelijkheid over: er verschijnen varianten met een zandloper óp de bochel (rechts), en met een pilaar (een universeel kundalini-symbool) in plaats van een bochel (hieronder). Hieruit mogen we afleiden dat de bochel op deze kaart een verwijzing is naar een ‘ontwaakte’ wervelkolom.

Een ander element van de Visconti-kaart dat uitgelegd zouden kunnen worden als kundalini-symboliek, is de merkwaardige hoed met dubbele rand. Dit is een waarschijnlijk een verwijzing naar de twee energiebanen (de twee slangen van de caduceus) die versmelten in het hoofd tijdens het proces van ontwaken. Met de hand waarmee hij zijn staf vast houdt maakt de oude man – op subtiele wijze – het teken van het heilige huwelijk (twee vingers tegen elkaar: 2=1).

Dat deze elementen gezien mogen worden als symboliek, wordt met name ingegeven door de wijze waarop de kaart zich in de eeuwen hierna heeft ontwikkeld.

Een 16e eeuwse Italiaanse tarotkaart. Ook de pijl door de ZANDLOPER is een symbool voor de kundalini-energie, zoals we nog zullen zien bij tarotkaart 13 De Dood. Met twee vingers van zijn rechterhand maakt de man het teken van het heilige huwelijk (2=1): in hem zijn de twee energiebanen (de krukken) versmolten tot één.

Castello Ursino Tarot (15e eeuw)

Van het relatief onbekende Castello Ursino deck, gemaakt voor Alessandro Sforza, zijn maar weinig kaarten bewaard gebleven. De Kluizenaar is er één van (links). De oude man op de kaart houdt zijn zandloper boven een rotspartij. De betekenis hiervan is dat de kundalini ‘naar de top van de berg’ (naar het hoofd) is gebracht. De zes knopen op de mantel die de man draagt zijn een verwijzing naar de zes chakra’s die de kundalini-energie hiervoor eerst moest passeren.

De witte, geknoopte sjaal om zijn middel is de zogenaamde ‘Knoop van Isis‘, die staat voor de twee energiebanen die versmelten in het hoofd en de pijnappelklier. De Knoop van Isis is een esoterisch symbool dat vaak werd gebruikt in de christelijke schilderkunst om te verwijzen naar het kundalini-ontwaken van Jezus.

Pilaar

In de iconografieën van spirituele tradities wordt de pilaar veelvuldig gebruikt als een symbool voor de ontwaakte wervelkolom. Hieronder twee voorbeelden van tarotkaart ‘Vadertje Tijd’/De Kluizenaar met achter hem, ter hoogte van zijn wervelkolom, een pilaar. Interessant is ook de geldbuidel die de man, ter hoogte van zijn onderbuik, draagt. Waarschijnlijk is dit een verwijzing naar de (kundalini)-‘schat’ in het bekken.

Rothshield deck (circa 1500)

Tarot van Bologna (17e eeuw)

Oosterse afbeelding van
een kundalini-ontwaken

Het Etteilla Tarot Deck uit 1789 (linksonder), van de occultist Jean-Baptiste Alliette, heeft een geheel eigen nummering en invulling van de kaarten. Op kaart nummer 18 ‘Le Traitre’ (De Verrader) – een naam die verwijst naar de voorspellende betekenis van de kaart en niet naar de afbeelding – zien we een monnik met een hoog opgetilde brandende lantaarn, in de stijl van De Kluizenaar van de Tarot van Marseille, die we hierna zullen bespreken. Vóór de monnik staat een pilaar en op de achtergrond nog eens drie (de drie energiebanen die bij een kundalini-ontwaken zijn betrokken) om de symboliek te versterken.

In de rechterbovenhoek van de kaart brandt de zon, een lantaarn is dus niet nodig. We mogen deze daarom interpreteren als een innerlijk licht: het goddelijke kundalini-vuur dat hij heeft ‘opgetild’ (omhoog gebracht) naar het hoofd.

Etteilla Tarot (1789)

In het vroege christendom leefden kluizenaars soms letterlijk op een pilaar. Voedsel en water werden naar deze zogenaamde ‘PILAAR-HEILIGEN’ omhoog gebracht. Dat deze ultieme vorm van ascetisme geworteld is in symboliek, mogen we afleiden uit de enorme slang om de pilaar op deze plaquette van Simeon de Styliet uit het Louvre (6e eeuw).

De hindoegod Shiva met pilaar op hoofd (Cambodja, 10e eeuw)

De Egyptische/Griekse god Serapis met pilaar

Lantaarn

Bij de Tarot van Marseille is de zandloper vervangen voor een lantaarn, maar de betekenis van de kaart is hetzelfde gebleven. De man op de kaart houdt de brandende lantaarn hoog opgetild: hij heeft het kundalini-vuur naar zijn hoofd gebracht. De lantaarn gaat half schuil achter zijn mantel: dit licht brandt in zijn innerlijk. Een extra aanwijzing dat wij het beeld moeten vertalen naar het innerlijk van de Kluizenaar is dat het op de kaart dag is; een lantaarn is niet nodig.

Tarot van Marseille,
versie Jean Dodal (1705)

Tarot van Marseille,
versie Nicolas Conver (1760)

De kaars in de lantaarn wordt weergegeven als een rode ‘streep’, die correspondeert met de rode staf: beide staan voor de wervelkolom met erin stromend het kundalini-vuur. Op de kaart van Jean Dodal houdt de man zijn staf met slechts drie vingers vast, waarbij de middelste vinger iets uitsteekt. De drie vingers staan voor de drie energiebanen die betrokken zijn bij een kundalini-ontwaken; de middelvinger verwijst naar de ontwaakte wervelkolom (in het ‘midden van het lichaam’).

De kaart heeft nu ook een naam: De Kluizenaar – L’Ermite in het Frans. Nicolas Conver heeft gekozen voor de Oudfranse – en in die tijd al ongebruikelijke – schrijfwijze L’Hermite, hetgeen waarschijnlijk een verwijzing is naar het Hermetisme: een spirituele stroming verwant aan de alchemie.

De mantel van Kluizenaar is blauw aan de buitenkant, met een rode kap: het mannelijke (rood) en het vrouwelijke (blauw) in hem zijn versmolten. De binnenkant van de mantel is geel/goudkleurig; een verwijzing naar het goddelijke licht dat in hem brandt.

De alchemist volgt de voetsporen van Moeder Natuur/Sophia/de kundalini. Dat dit een beeld is van een innerlijk proces kunnen we afleiden uit het HEXAGRAM in haar hand, dat staat voor de versmelting van de polaire energieën. (Freymäurerische Versammlungsreden der Gold- und Rosenkreutzer des alten Systems Amsterdam, 1779)

God steekt een kaars (de wervelkolom) aan in het binnenste van de eenvoudige en bescheiden alchemist. Een zeer vreugdevolle gebeurtenis, niet bestemd voor de machtigen en rijken der aarde (op de achtergrond). (Wasserstein der Weysen, Siebmacher, 1704)

Slang

Vanaf de 19e eeuw verschijnt ook expliciet de (kundalini-)slang in het beeld. Op de kaart van de Tarot van Lomdardije uit 1810  (linksonder) kronkelen drie slangen aan de voeten van de Kluizenaar. Twee ervan zijn groen van kleur, één is blauw – dezelfde kleur als de lantaarn. Dit is een aanwijzing dat de blauwe slang en de lantaarn symbool staan voor hetzelfde: de ontwaakte kundalini. Met de hand waarmee de Kluizenaar de lantaarn vast houdt, maakt hij het teken van het heilige huwelijk (2=1): in hem zijn de twee groene slangen (energiebanen) versmolten.

Op de kaart van Oswald Wirth uit 1889 (midden-onder) zien we naast de staf van de Kluizenaar een rode slang die zich opricht. De staf heeft zeven ‘ringen’: een verwijzing naar de zeven chakra’s die zijn geopend door de kundalini (de slang).

Tarot van Lombardije (1810)

Oswald Wirth Tarot (1889)

Château des Avenières (1917)

Aan de bovenkant van de staf (met zeven gekleurde kralen) van de Kluizenaar van Château des Avenières (rechtsboven) zien we het Ankh-teken; een symbool uit het Oude Egypte dat staat voor de ontwaakte wervelkolom en pijnappelklier (rechts).

Lees over de (verborgen) KUNDALINI-SYMBOLIEK in religies en spirituele tradities in mijn boek ‘Kundalini-ontwaken’.

In plaats van een slang heeft de ontwerper van de mozaïek gekozen voor een lange rode sjerp, waarvan twee uiteinden omhoog waaien en een derde strook van de stof op het hoofd ligt van de Kluizenaar. Een creatieve vondst voor het uitbeelden van de drie energiebanen. De vulkaan op de achtergrond moet ons bevestigen dat de kundalini-energie in de Kluizenaar is ontwaakt en is opgestegen naar zijn kruin. De hond die bij zijn staf zit staat symbool voor de gesublimeerde (getransformeerde) dierlijke energieën.

Ankh

De Rider-Waite-Smith Tarot

In de lantaarn van de RWS-kaart brandt een zespuntige ster. Dit hexagram staat voor de versmeltingen van de tegenstellingen (2=1). De staf van de Kluizenaar reikt tot aan zijn kruin en heeft dezelfde geel-gouden kleur als het hexagram.

Het lange, smalle silhouet van de man en de kleur van zijn mantel doen denken aan een pilaar. Zeker als we RWS-kaart De Toren ernaast leggen, lijkt dit geen toeval.

De Kluizenaar staat op de top van een hoge berg, gezien de sneeuw die erop ligt; een verwijzing naar zijn verruimde bewustzijn. Boven op een berg ben je dichter bij God.

Ook Jezus heeft een kundalini-ontwaken doorgemaakt, lees hierover in mijn boek ‘Johannes de Doper die Jezus de Christus werd’.

De Rider-Waite-Smith Kluizenaar (1909)

De ‘Pilaar-heilige’ Simeon de Styliet, Rusland, eind 16e eeuw. De bovenkant van de pilaar is zeshoekig (hexagram).

Conclusie

De kaart De Kluizenaar staat voor de mens die het proces van Godsrealisatie heeft voltooid; voor de spirituele zoeker die de eindbestemming van zijn reis heeft bereikt. De zandloper, de lantaarn, de pilaar, de staf en de slang, staan allemaal voor hetzelfde: de goddelijke energie in het bekken van de Kluizenaar is ontwaakt en stroomt nu door zijn wervelkolom naar zijn kruin. Vanaf een hoge, besneeuwde bergtop kijkt hij uit over de wereld die hij heeft overwonnen.

‘Wie overwint, hem zal Ik tot een pilaar in de tempel van Mijn God maken,
en hij zal daaruit niet meer weggaan.’
(Openbaring 3:12)

Links: dit kunstwerk bevindt zich sinds 1872 op het dak van het voormalige hoofdkwartier van de vrijmetselaars in Mendocina, California. De betekenis ervan is een geheim dat de vrijmetselaars verborgen houden voor de buitenwereld. Pas bij de derde, hoogste wijding leert een vrijmetselaar waar het beeld voor staat. We zien Vadertje Tijd, die het haar vlecht van een MAAGD. De VLECHT loopt tot aan haar BEKKEN. Het meisje heeft in haar handen een FLACON en een (afgebroken) tak van de ACACIABOOM. Voor de maagd staat een gebroken PILAAR. De ZANDLOPER van Vadertje Tijd staat aan haar voeten. Het is niet aan mij om het geheim van de vrijmetselaars zwart op wit te zetten. De lezer van dit artikel kan alle elementen van deze metafoor voor het proces van Godsrealisatie nu zelf duiden.

The Women of Science Tarot (Matteo Farinella, 2019)

Een treffende, moderne uitvoering van De Kluizenaar: de veranderingen in de hersenen onder invloed van een kundalini-ontwaken wetenschappelijk in beeld gebracht.

Via Tarot (U.S. Games Systems, 2003)

De Kluizenaar staat naakt (wedergeboren) bovenop een pilaar die gevuld is met (goddelijk) licht. De twee slangen (energiebanen) zijn versmolten. Voor de geboorte van de nieuwe mens moet de oude mens sterven; krachtig in beeld gebracht door de gekruisigde man boven de pilaar, naar het beroemde schilderij van Salvador Dali.

Tarot of Echoes (Ana Tourian, 2020)

The Arto Tarot (Jane Estelle Trombley, 2008: website)

Het goddelijke licht stroomt de schedel van de mens binnen, via het kruinchakra/derde oog, en door de productie van amrita in de hersenen.

Steampunk Tarot(Uitgeverij Llewellyn, 2012)

Een mooie combinatie in één beeld van een zandloper en een lantaarn, met hoogspanningseffect. Aan de staf zitten radertjes die verwijzen naar de stromende kundalini.

The Wild Unknown Tarot(Kim Krans, 2012)

Prachtige foto met (vaag) een lantaarnpaal precies boven het hoofd van de monnik. Op het bordje naast hem staat de toepasselijke tekst ‘informazioni portineria’ (informatie concierge): de Kluizenaar kan de spirituele zoeker de weg wijzen.

Tarot de St. Croix (Lisa de St. Croix 2014)

Door de wervelkolom (staf) stroomt de zuiverende (wit) goddelijke (het oog) energie.

Dit artikel is gepubliceerd in Paravisie Magazine (nov ’19). Copyright Anne-Marie Wegh 2019

Het meest recente boek van Anne-Marie:
Maria Magdalena, auteur van het vierde evangelie

Deel dit artikel

Illustrations from the tarot decks, reproduced by permission of U.S. Games Systems, Inc., Stamford, CT 06902. c. by U.S. Games Systems, Inc.  All rights reserved.
Foto’s Châteaux de Avenières: http://hermetism.free.fr/Avenieres

Door |2022-07-24T10:38:18+00:00januari 22nd, 2020|Tarot|Reacties uitgeschakeld voor Tarot 9. De Kluizenaar
Ga naar de bovenkant