6. De Geliefden

De liefde… we raken er nooit over uitgedicht, uitgezongen en uitgefilosofeerd. Wie getroffen wordt door Cupido’s pijlen, heeft nog maar één gedachte, nog maar één verlangen: die ander. Cupido’s blinddoek staat voor wat de liefde met ons doet: als het hart in vuur en vlam staat, verdwijnt het verstand via de achterdeur.
Of toch niet? Heb je een keuze? Dit is het thema van kaart nummer 6 van de tarot: De Geliefden!

De Visconti Tarot

Al sinds het ontstaan van de tarot in de 15e eeuw heeft deze kaart een diepere laag die door slechts weinigen wordt gezien: de oerkrachten van de liefde als katalysator voor godsrealisatie.

De twee handgeschilderde kaarten van De Geliefden uit de Visconti Tarot (die overigens toen nog niet zo heette), die behouden zijn gebleven, lijken te gaan over een verbintenis tussen een man en een vrouw, met hierbij een rol weggelegd voor Cupido. De gehele enscenering van beide kaarten gaat echter over innerlijke processen: over het heilige huwelijk en de hiervoor noodzakelijke sublimatie (transformatie) van de seksuele energie.

Wat, allereerst, opvalt bij beide kaarten is dat Cupido niet is afgebeeld met zijn gebruikelijke pijl-en-boog, maar met twee stokken, die hij links en rechts van zijn lijf houdt. Hiermee worden de drie energiebanen uitgebeeld die betrokken zijn bij een kundalini-ontwaken. Cupido zelf staat hierbij voor de middelste energiebaan – de goddelijke kundalini – die door de wervelkolom stroomt. De twee stokken staan voor de vrouwelijke en de mannelijke energieën (de innerlijke polariteit), die links en rechts langs de wervelkolom stromen. De yogatraditie noemt deze energiebanen, respectievelijk, de ida-nadi en de pingala-nadi.

Visconti di Modrone deck (15e eeuw)

Schematische weergave energiebanen

Rosarium Philosophorum (ca. 1550)

Op de afbeelding uit het alchemistische manuscript Rosarium Philosophorum (rechtsboven) wordt de kundalini-energie gepersonifieerd door een naakte vrouw met goudkleurig haar, en een kroon die overloopt in een boom (een andere metafoor voor de kundalini). Ook zij houdt twee stokken vast (met een vlam erop). De symbolen van zon en maan ernaast bevestigen ons dat deze stokken staan voor de polariteit.

De Visconti di Modrone Geliefden

De man en vrouw op de Visconti di Modrone kaart bevinden zich in een tent. Ook dit is een aanwijzing dat het tafereel gaat over een innerlijk proces. Een tent – een tijdelijke behuizing – is een gangbare metafoor voor het lichaam.

De tentpaal met aan weerszijde een vrouw en een man, is een tweede metafoor op de kaart voor de drie energiebanen. De man en vrouw geven elkaar een hand; dit staat voor een versmelting van de polaire energieën. Op de kleding van de man staat – nauwelijks meer zichtbaar – een hexagonale (zeshoekige) fontein afgebeeld. Dezelfde fontein vinden we ook terug op de kaart Aas van Bekers van het Visconti-Sforza deck (linksonder).

Een fontein is een universele metafoor voor een kundalini-ontwaken. Een hexagram is het symbool voor de versmelting van de tegenstellingen (mannelijke en vrouwelijk energieën). De maillot van de man – één been wit en één been rood – vult de symboliek van de fontein op zijn kleding prachtig aan: rood en wit zijn de kleuren van de polaire energieën in de alchemie.

Een hexagram

Visconti-Sforza Tarot, Aas van Bekers,
met zeshoekige fontein.

Een afbeelding uit het Rosarium philosophorum (1550): een symbolische weergave van de drie energiebanen, met een fontein als metafoor voor de ontwaakte kundalini. De helende en transformerende, goddelijke energie vloeit in drie stromen uit naar lichaam, hart (gevoelswereld) en hoofd (denken).

Het tentdoek is bezaaid met vijfbladige bloemen. Deze verwijzen naar de ‘Roos van Venus’, een oeroud symbool voor de kundalini-energie. Op de afbeelding rechts is de alchemist bedekt met dezelfde vijfbladige rozen: de kundalini-energie heeft zijn lichaam en geest volledig gezuiverd en getransformeerd.

Op het dak van de tent staat – ook nauwelijks meer zichtbaar – in gouden blokletters AMOR, zoals de god Cupido ook genoemd wordt. Het Latijnse cupido betekent ‘begeerte’. Als twee mensen zich tot elkaar aangetrokken voelen maakt dit oerkrachten vrij in de onderbuik, het gebied waar ook de kundalini-energie zich bevindt. Deze energetische tumult kan worden gebruikt om de kundalini te laten ontwaken. Om deze vervolgens te laten opstijgen naar het zesde en zevende chakra, is het belangrijk dat de energie niet afvloeit via de onderste chakra’s door middel van fysieke seksuele activiteit. De energie van Amor moet naar ‘het dak van de tent’ worden gebracht dus!

Op de rand van het tentdoek staat het wapenschild van de familie Visconti afgebeeld: het rood/witte kruis van het Huis van Savoy, met wie er een alliantie was, en de zogenaamde ‘Biscione Viscontio’: een blauw draakachtig wezen dat een rode man uitspuwt. Interessant is, dat men niet weet wat de betekenis is van deze biscione op het wapen. Wat stelt het precies voor en welk verband is er met de Viconti’s? Is het een slang of een draak? Is het een kind of een volwassene in de bek van de biscione? Wordt deze opgegeten of juist uitgespuwd? Deze onduidelijkheden zijn – net als bij alchemistische afbeeldingen – vaak een indicatie dat er een diepere betekenis achter schuilt die men niet zomaar in het openbaar kon, of wilde, communiceren.

Alchemistische illustratie (15e eeuw) van het Magnum Opus (voltooid proces van Godsrealisatie). De schelp en de VIJFBLADIGE ROZEN verwijzen beide naar de godin VENUS, die de KUNDALINI-energie personifieert.

Het wapenschild van de familie Visconti (Bibliothèque Nationale de France,
16e eeuw)

Valentina Visconti afgebeeld met wapenschild (Miniatuur uit ‘De Natura Deorum’ van Cicero, circa 1400)

De god Quetzalcoatl van de Azteken

Biscione komt van het Italiaanse biscia, dat ‘niet-giftige slang’ betekent. De Visconti-biscione heeft alle kenmerken van een metafoor die verwijst naar een kundalini-ontwaken. Een slang is hét universele symbool voor de kundalini-energie. De biscione is ook nog eens blauw van kleur; een verwijzing naar het hemelse/goddelijke.

Op veel afbeeldingen is de Visconti-biscione voorzien van veren of een kroon. Beide zijn een verwijzing naar een voltooid ontwaken. Als het kundalini-proces tot een succesvol einde is gebracht wordt de slang vaak met vleugels of veren afgebeeld. Een bekend voorbeeld is de god Quetzalcoatl van de Azteken, wiens naam ook gevederde slang betekent. Coatl betekent slang en de quetzal was een prachtige inheemse vogel.

Op de afbeelding rechtsboven zien we hoe Quetzalcoatl een man verslindt. Opgegeten worden door de kundalini-slang staat voor een transformatieproces. Bij de Visconti-biscione wordt de man weer uitgespuwd: het proces is voltooid. De rode kleur van de man (hij is niet gevild, zoals sommigen suggereren) is een alchemistisch element en is de kleur voor een voltooid Magnum Opus.

Het bekende Italiaanse automerk Alfa Romeo heeft voor hun logo het wapen van de Visconti’s overgenomen.

De Visconti-Sforza Geliefden

De kaart De Geliefden van het Visconti-Sforza deck  (linksonder) heeft dezelfde esoterische boodschap, verpakt in iets andere beelden. Amor staat nu op een pilaar, tussen de man en de vrouw in, ter hoogte van hun hoofd: hier moet hij – innerlijk – naartoe worden gebracht, betekent dit. Het is een getorste (gedraaide) pilaar, verwijzend naar de beweging van de opstijgende kundalini-slang. Op de kleding van zowel de man als de vrouw is een zeshoekig patroon aangebracht: een verwijzing naar het hexagram. Ook de bovenkant van de pilaar is zeshoekig.

Visconti-Sforza deck (15e eeuw)

Ronde schaal met tarotspelers, 1480-1510, Louvre museum

Verrassend genoeg waren mensen in de adellijke kringen van de 15e eeuw heel goed op de hoogte van het (verboden) esoterische/alchemistische gedachtegoed. Dit blijkt niet alleen uit de allereerste tarot decks, maar bijvoorbeeld ook uit een sierbord uit die tijd dat nu te bezichtigen is in het Louvre Museum (rechtsboven).

De man in het midden maakt met zijn rechterhand, waarmee hij ook een speelkaart (de naam tarot is pas later gegeven aan de kaarten) vast houdt, het teken van het heilige huwelijk (twee vingers tegen elkaar, 2=1). Met de wijsvinger van zijn andere hand raakt hij de wijsvinger aan van de vrouw die naast hem staat, hiermee ook het heilige huwelijk uitbeeldend.

De Tarot van Marseille

De Tarot van Marseille presenteert het thema van deze kaart als een keuze. Een jongeman staat tussen twee vrouwen. Beiden vragen zijn aandacht. Boven hen hangt Cupido met een gespannen pijl-en-boog. De details van deze kaart zijn belangrijk bij het bepalen van de betekenis ervan. Bij de versies van Jean Noblet en Nicolas Conver reikt de linkerhand van de jongeman naar het kruis van de vrouw met de bloemen in het haar. Met zijn andere hand houdt hij de gordel om zijn middel vast. Deze combinatie staat voor het beteugelen van de seksuele driften.

Tarot van Marseille,
versie Jean Noblet (circa 1650)

Tarot van Marseille,
versie Nicolas Conver (1760)

Tarot van Bologna
(Giacomo Zoni, 1780)

In de eeuwen die volgen zien we dat de vrouw met de bloemen er steeds sensueler uit gaat zien, en steeds duidelijker staat voor verleiding en seksuele aantrekkingskracht. De andere vrouw draagt een lauwerkrans. Zij staat voor kuisheid; voor het overwinnen van de dierlijke driften. Deze vrouw gaat er op decks die volgen steeds spiritueler uitzien.

Op De Geliefden van de Tarot van Bologna (rechtsboven) draagt de vrouw een kroon in plaats van een lauwerkrans. De esoterische betekenis van een kroon is spiritueel meesterschap. De jongeman staat op een splitsing van wegen. Hij moet een keuze maken. Dit element zien we ook terug op De Geliefden van de Oswald Wirth Tarot (1889) en op het mozaïek van Château des Avenières (1917), hieronder.

Vermeldenswaard is ook de kaart van de Zwitserse Besançon Tarot (uitgever Renault) uit 1820 (rechts). De opvallende verticale strook op de jurk van de linkse vrouw is waarschijnlijk een verwijzing naar de wervelkolom.

Tarot van Besançon (1820)

Oswald Wirth Tarot (1889)

Château des Avenières (1917)

Johannes de Doper, Francesco Squarcione, 1449.

Het spirituele aspect van de kaart De Geliefden is heel belangrijk en kan gemakkelijk over het hoofd worden gezien, door de schijnbare oubolligheid van de moraal. Het is niet simpelweg een oproep tot kuisheid. De kaart laat zien dat er een keuze gemaakt moet worden tussen óf zintuiglijk plezier, óf de weg naar God gaan. Niet uit morele overwegingen, maar om de energetische consequenties. Om God te ervaren zijn de oerkrachten van onze dierlijke driften nodig. Deze moeten hiervoor bewaard en uitgezuiverd worden. Op zich is er niets mis met seks en zintuiglijk plezier, maar als je verlangt naar God, dan moet je kiezen waar je jouw krachten voor gaat aanwenden. Zoals de Engelsen zeggen: you can’t have your cake and eat it too… je kunt je cake niet én opeten én bewaren!

In de Bijbel zegt Jezus tegen zijn leerlingen “Houd je lendenen omgord en je lampen brandend” (Lucas 12:35). Dit is een aansporing om de seksuele-/kundalini-energie niet te verspillen maar te bewaren voor de hogere chakra’s (de lampen). Op het schilderij rechtsboven is door de kunstenaar (verhuld, maar toch duidelijk genoeg) verwerkt dat Johannes de Doper zich onthield van seksuele activiteit, waardoor hij transformeerde in de Christus. Lees hierover in mijn boek ‘Johannes de Doper die Jezus de Christus werd’.

Als je kiest voor God is het zeker niet de bedoeling om je af te sluiten voor de liefde. Op de alchemistische emblemen van Johann Theodor de Bry en Basilius Valentinus (rechts en onder) zien we dat Cupido juist een belangrijke rol heeft in het proces van Godsrealisatie. De afbeeldingen vertellen ons dat de liefdeskrachten moeten worden aangewakkerd. Na destillatie (transformatie) leveren ze het door de alchemist felbegeerde ‘levenselixer’ (drank der onsterfelijkheid).

Rechts: embleem uit ‘Proscenium vitæ humanæ sive Emblematum Secularium’ (Johann Theodor de Bry, 1627). De lange tunnel staat voor de wervelkolom. De RODE MAN en WITTE VROUW verwijzen naar de versmelting van de polaire energieën/het HEILIGE HUWELIJK (klik hier).

Links: gravure van ‘De Vijfde Sleutel’, uit het alchemistische manuscript ‘De Twaalf Sleutels van Basilius Valentinus’ (circa 1600). De alchemist wakkert het innerlijke liefdesvuur (Cupido) bewust aan (man met blaasbalg). De seksuele energie die hierbij vrijkomt wordt gesublimeerd (leeuw met kroon). Het hart en de chakra’s komen hierdoor volledig tot bloei (het hart met de zeven ROZEN VAN VENUS). De innerlijke dualiteit versmelt tot een eenheid (één been van de vrouw komt onder haar rok uit). De bovenkant van de enorme distilleerkolf loopt naar het hoofd van de vrouw: onder invloed van de opstijgende energieën gaan de pijnappelklier en hypofyse hormonen en endogene opiaten produceren (het ‘levenselixer’).

De Rider-Waite-Smith Geliefden (1909)

De Rider-Waite-Smith Tarot

De RWS-Tarot heeft gebruik gemaakt van het Bijbelverhaal over Adam en Eva om precies hetzelfde als alle voorgaande decks duidelijk te maken. Doordat de eerste mensen aten van de verboden vruchten werden ze uit het paradijs verdreven. Dit eeuwenoude verhaal, dat iedereen kent, gaat over de keuzemogelijkheid die de mens heeft tussen kortstondige aardse genoegens (de vruchten) of het eeuwige goddelijke (het paradijs).

De Boom der kennis van goed en kwaad, waarvan Adam en Eva niet mochten eten van God, bevindt zich in ons, net als de Boom des levens, die midden in het paradijs stond. Als we kiezen voor het aardse (zintuiglijk plezier), stroomt onze de levensenergie door de ida- en pingala-nadi. Dit is de ‘Boom der kennis van goed en kwaad’. Als we kiezen voor God, dan ontwaakt de kundalini en stroomt door onze wervelkolom omhoog naar de kruin. Dit is de ‘Boom des levens’.

Lees meer over de symboliek in het Bijbelboek Genesis in mijn boek Kundalini-ontwaken.

Op de RWS-kaart staat Eva voor de Boom der kennis van goed en kwaad. In de boom zien we de slang die probeert haar te verleiden om van de verboden vruchten te eten. Als de kundalini-energie gebruikt wordt voor seksuele activiteit, is het de slang die verleidt en aanzet tot ‘het kwade’ (lees: het dierlijke). De Boom des levens, waar Adam voor staat, zit vol met vlammen; een verwijzing naar het kundalini-vuur. De engel gebaart met zijn armen dat Adam en Eva een vrij keuze hebben tussen de beide bomen.

Rechts: er is altijd een groep mensen geweest die wist dat de meeste Bijbelverhalen gaan over innerlijke, spirituele processen. Op talloze schilderijen in kerken en musea zien we hiervan het bewijs. Op dit schilderij van Lambert Hopfer legt Adam zijn hand op Eva’s borst, op het moment dat zij hem een vrucht aanbiedt. Hiermee wil Hopfer ons in beelden duidelijk maken wat de diepere betekenis is van de ‘verboden vruchten’.

Onder: Michelangelo durfde nog een stapje verder te gaan. Op zijn versie van het scheppingsverhaal, dat te zien is in de Sixtijnse Kapel, in het hart van Rome, suggereert hij met de lichaamshouding van Adam en Eva orale seks.

Lambert Hopfer, 16e eeuw,
Detroit Institute of Arts, VS

De Thoth Tarot

Ook deze kaart van de Thoth Tarot zit boordevol symboliek. Een aantal van de beelden verwijst naar het heilige huwelijk: de innerlijke versmelting van de polariteiten (koning en koningin). De hiervoor vereiste sublimatie van het dierlijke wordt gesymboliseerd door de rode leeuw en de witte adelaar op de voorgrond.

In de alchemie staat een rode leeuw voor getransformeerde dierlijke krachten. Zijn recht omhoog staande staart verwijst naar de opgestegen kundalini (zie ook het alchemistische embleem hieronder). Een adelaar symboliseert voltooiing van het proces van Godsrealisatie. De kleur wit staat voor uitzuivering. 
Aleister Crowley zelf legt deze beelden overigens enigszins anders uit. Wie hierin is geïnteresseerd verwijs ik graag naar zijn boek The Book of Thoth.

De Thoth Tarot (1969)

Links: De leeuw eet de kundalini-slang op en wordt hierdoor getransformeerd (opstaande staart). Op deze alchemistische afbeelding worden de polaire energieën verbeeld door de rode en witte roos, alsmede de zon en maan. (De Twaalfde Sleutel, Basilius Valentinus, circa 1600)

Conclusie

Bij veel moderne tarot decks is De Geliefden een lofzang op de liefde geworden en is de diepere laag uit deze kaart verdwenen. Misschien wordt de oorspronkelijke betekenis nog het best samengevat met de woorden van God zelf in het Nieuwe Testament.

Als Jezus een bezoek wil brengen aan Jeruzalem, de hoofdstad van Judea, geeft hij zijn leerlingen de opdracht om een ezel voor hem te gaan halen. We lezen dan: En zij gingen heen, en vonden het veulen gebonden bij de deur, buiten bij een tweesprong, en zij ontbonden het (Marcus 11:4). Jezus neemt plaats op het dier en trekt Jeruzalem binnen, onder luid gejuich van de menigte.

De betekenis van dit Bijbelcitaat is: onze ezel (dierlijke/seksuele energieën) bevindt zich bij een tweesprong (keuzemogelijkheid). Als we het dier losmaken (de energie niet onderdrukken, maar laten stromen) en naar Jezus/God brengen (naar de hogere chakra’s brengen), kan Hij deze gebruiken om ons hart (Jeruzalem) binnen te trekken.
(uit mijn boek ‘Ecce Homo, de beeldtaal van de Bijbel)

Rechts: Jezus trekt op een ezel Jeruzalem binnen. De afbeelding op het kleed dat voor Jezus wordt neergelegd symboliseert het opstijgen van de kundalini naar de PIJNAPPELKLIER (klik hier). Met zijn rechterhand maakt Jezus het teken van het HEILIGE HUWELIJK (klik hier): twee vingers tegen elkaar, 2=1. (onbekende kunstenaar, 15e eeuw, Hermitage Museum, St. Petersburg)

The Magic Gate deck

(Vera Petruk, 2018)

De cobra, met zijn vermogen om recht omhoog te komen en zijn kap te spreiden, wordt in veel tradities gebruikt als een metafoor voor een kundalini-ontwaken. Adam en Eva strekken op deze kaart hun armen uit naar de vallende bloesem van de levensboom, achter de kap van de cobra. Tussen de boomwortels, aan de onderkant van de kaart, bevindt zich de ‘verboden vrucht’: als de cobra/kundalini niet opstijgt wordt de mens uit het paradijs verdreven. Klik hier voor de SLANG als kundalini-metafoor in de christelijke kunst.

Tarot of the Spirit,
(US Games, 1992)
 www.tarotofthespirit.com

Een uitbeelding van het heilige huwelijk gecombineerd met het alchemistische symbool voor Mercurius: de god die de kundalini-energie personifieert. Klik hier voor de CADUCEUS als symbool voor een kundalini-ontwaken.

Pagan Otherworlds Tarot
(Uusi © 2016)
 www.uusi.us

Deze kaart slaat met zijn krachtige symboliek de spijker op zijn kop!

Pearls of Wisdom Tarot
(Caeli Fullbrite, Roxi Sim, 2007)
 
www.roxiartwork.ca

Een treffende metafoor voor het heilige huwelijk: twee bomen (de ida- en pingala nadi) versmelten tot één (kundalini-)boom.

Dit artikel is gepubliceerd in Paravisie Magazine (juli ’19). Copyright Anne-Marie Wegh 2019

Het meest recente boek van Anne-Marie:
Maria Magdalena, auteur van het vierde evangelie

Deel dit artikel

Illustrations from the tarot decks, reproduced by permission of U.S. Games Systems, Inc., Stamford, CT 06902. c. by U.S. Games Systems, Inc.  All rights reserved.
Foto’s Châteaux de Avenières: http://hermetism.free.fr/Avenieres

Door |2022-07-02T19:02:52+00:00december 18th, 2019|Tarot|Reacties uitgeschakeld voor Tarot 6. De Geliefden
Ga naar de bovenkant